حامد حسنی
داوود طالبی حقیقی
محمدعلی یزدانی ساداتی
حمیدرضا پورعلی
علی حلاجیان
ایوب یوسفی
محمدرضا ناصرانی
هوشنگ یگانه
محمود حافظیه
نعمت پیکران مانا
داریوش پروانه مقدم
مریم صالحی
علیرضا عباسعلیزاده

با توجه به کمبود ذخایرآبزیان پلاژیک و به منظور کاهش وابستگی به پودرماهی جهت تغذیه ماهیان خاویاری طرحی بمنظور بررسی تاثیر جایگزینی پودرضایعات مرغ بجای پودرماهی بر روند رشد، ترکیب لاشه و کارایی کبد فیلماهی در دو مرحله انگشت قد ‭( Fingerling) ‬و رشد ‭(grow- out ) ‬اجرا شد. در فاز اول پس از آنالیز شیمیایی پودرماهی، پودرضایعات مرغ و اجزا غذایی6 جیره غذایی ایزوپروتیین (%‮‭45‬) و ایزوکالریک (‮‭19‬ مگاژول در هرکیلوگرم غذا) ساخته شد. پودرضایعات مرغ در سطوح،0 ،‮‭20‬ ،‮‭40‬ ،‮‭80 60‬ و ‮‭100‬ درصد جایگزین پودرماهی گردید. تعداد‮‭180‬ عدد ماهی با میانگین وزن (‮‭28/27 0/25‬ گرم) بدون دارا بودن اختلاف معنی دار آماری در ‮‭18‬ وان فایبرگلاس در قالب سه تیمار توزیع شدند. ماهیان بمدت 8 هفته تغذیه و بیومتری در فواصل ‮‭15‬روزه انجام شد. بیشترین مقدار وزن نهایی، درصد افزایش وزن بدن، ضریب رشد ویژه و نسبت بازده پروتیین بترتیب ‮‭350/52 21/86‬ گرم، ‮‭1133/00 74/84‬% 1،/‮‭3/74 0‬ % در روز و‮‭1/58 0/017‬ متعلق به تیمارشاهد بود، اما اختلاف معنی دار آماری در شاخصهای فوق الذکر بین ماهیان تیمار شاهد و تیمارهای ،‮‭40 20‬ و‮‭60‬ درصد جایگزینی مشاهده نشد (‮‭05.0‬‭ P). ‬همچنین چربی لاشه ، شاخص هپاتو سو ماتیک و احشایی ماهیان از تیمارهای آزمایشی تاثیر نپذیرفت (‮‭05.0‬‭ P). ‬بیشترین پروتیین لاشه متعلق به ماهیان‮‭20‬ % جایگزینی ( ‮‭16/67 0/16‬%)(‮‭05.0‬‭ P). ‬ماهیان تغذیه شده از جیره فاقد پودر ماهی بیشترین شاخص هپاتوسوماتیک را دارا بودند(‮‭4/2 0/63‬%)(‮‭05.0‬‭> P). ‬نتایج این طرح نشان داد که پودرضایعات مرغ پتانسیل بالایی جهت جایگزینی بجای پودرماهی در جیره غذایی فیلماهی در دوره انگشت قد و رشد داشته و پیشنهاد می گردد که دوره های طولانی مدت جایگزینی جهت بررسی روند رشد، ترکیب لاشه و سیستم ایمنی در نظر گرفته شود تا این محصول بعنوان یک ماده جایگزین در صنعت پرورش ماهیان خاویاری معرفی گردد. کلمات کلیدی: فیلماهی، جایگزینی، پودرماهی، پودرضایعات مرغ، شاخصهای رشد، کارایی غذا، ترکیب لاشه، شاخص هپاتوسوماتیک، شاخص احشایی.