محسن فتحی سعدآبادی
شهرام نوروزیه
مهدی یونسی
جلال میرقاسمی
علی اصغر میری
سهراب سهرابی
یحیی خان بیکی
یحیی کریمی
صادق ممتاز

صفات مرفولوژیکی و اگرونومیکی گیاه در برنامه های به نژادی از اهمیت زیادی برخوردارند و در سالهای اخیر در اصلاح پنبه صفات متعددی مورد توجه قرار گرفته است. از جمله میتوان به انتخاب برای زودرسی، انتخاب جهت نیل به محصول بیشتر، کیفیت بالای الیاف، مقاومت به عوامل تنش زا و همچنین دستیابی به هتروزیس بالا اشاره کرد. ارقامی که از خارج به کشور وارد میشوند از لحاظ کلیه صفات مورد ارزیابی قرار میگیرند و میتوان از این ارقام در برنامه های به نژادی بمنظور انتقال صفات ممتاز به ارقام تجاری موجود و تهیه ارقام پرمحصول و مناسب عملیات مکانیزه استفاده نمود. لذا بررسی حاضر به منظور ارزیابی تکمیلی چهار رقم در دست معرفی پنبه به همراه سه رقم تجارتی از نظر خصوصیات کمی و کیفی الیاف صورت گرفت. در این پژوهش ارقام مورد نظر در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 7 تیمار و 5 تکرار در 5 منطقه، در دو تاریخ کاشت، طی دو سال مورد ارزیابی قرار گرفتند. تجزیه مرکب داده های بدست آمده با فرض یکنواختی واریانس بین مناطق آزمایش، نشان داد که بین مناطق اجرا از نظر صفات مورد بررسی تفاوت معنی داری وجود دارد. به-نحوی که ایستگاه های هاشم آباد و کارکنده در یک گروه و مناطق انبارالوم و دلند در گروه دیگر قرار گرفتند. میانگین عملکرد در گروه دوم بدلیل عدم موفقیت در کشت دوم بسیار پایین تر از گروه اول بود. بطوریکه درکشت اول در بین ارقام مورد بررسی رقم گلستان در منطقه هاشم آباد با میانگین عملکرد ‮‭5179‬ کیلوگرم در هکتار در صدر قرار گرفت و درکشت دوم رقم ‮‭922‬‭-CRI ‬با عملکرد ‮‭1414‬ کیلوگرم درهکتار در همین منطقه بهترین بود. واژه های کلیدی: پنبه، ارقام ، سلکسیون، عملکرد، کیفیت الیاف