ایرج خلیلی
احمدرضا جباری
کتایون نفوذی
ناصر رزم آرایی
کریمی
طاهره خلقی
سیمین سادات میرهاشمی

بیماری پاستورولوزیس یکی از بیماری های عفونی باکتریایی در نشخوارکنندگان بزرگ و کوچک می باشد که از بیشتر کشور ها گزارش گردیده است.عامل این بیماری گونه های مختلف پاستورلا می باشد. هدف : هدف از انجام این مطالعه جدا سازی و شناسایی و بررسی مقاومت دارویی پاستورولا عامل بیماری پاستورولوزیس در گوسفندان استان آذربایجانشرقی میباشد . مواد و روشها با مراجعه به کشتارگاه های صنعتی استان نمونه های ریه واجد علایم پنومونی شناسایی می شد و نمونه برداری از این ریه ها انجام می گردید و در صورت مواجه با دام مشکوک نمونه های سواب حلقی از دام ها ی دارای علایم تنفسی اخذ می گردید و این نمونه ها در داخل لوله های حاوی محیط استوارت با آنتی بیوتیک های مربوطه وارد می گردید و پس از درپوش گذار ی در اسرع وقت به آزمایشگاه ، جهت کشت در محیط کشت اختصاصی منتقل می شد برای تمام نمونه ها فرم مخصوصی تکمیل شده و بر روی ظروف انتقال نمونه بر چسب مربوطه که حاوی اطلاعات مربوط به نمونه بودچسبانده میشد. در آزمایشگاه نمونه ها ی کشت شده در محیط استوارت واجد آنتی بیوتیک و همچنین نمونه های کشت شده نسج ریه در محیط مغذی کشت داده می شد و تا ده روز در انکوباتور نگهداری شده و روزانه پرگنه های رشد کرده بررسی می گردیدند. نمونه های رشد یافته بوسیله رنگ آمیزی گرم و میکروسکوپ از نظر مورفولوژی بررسی می شدند. آزمایشات تفریقی شامل : تولید اوره از ، تست حرکت ، رشد در ‭Mc Conkey ‬، تست کاتالاز، تست اکسیداز، آزمون تولید ‭Iodole ‬، تولید H2‭S ‬، تولید اوره از ، آزمون احیای نیترات ، تست تخمیر قند ها که شامل گلوکز ، لاکتوز، سوکروز و مانیتول بر روی تمام نمونه ها انجام گردید و نتایج این آزمایشات شناسایی جنس و گونه این باکتری پاتوژن را ممکن ساخت.با استفاده از پرایمر های اختصاصی تعیین جنس پاستورلا و از پرایمر های تعیین گونه برای شناسایی گونه های زیر استفاده گرید‭. Pasteurella Multocida Mannheimia Haemolytica ‬حساسیت باکتر های جدا شده نسبت به آنتی بیوتیک های اینروفلوکساسین ، جنتامایسین ، تیل میکوزین ، اکسی تتراسایکلین و تری متوپریم سولفانامید با استفاده از روش ‭MIC ( ‬حداقل غلظت ممانعت کننده ) انجام گردید.در این روش غلظت های مختلفی از آنتی بیوتیک ها فوق تهیه شده و به محیط کشت باکتری های جدا شده اضافه گردید و نتایج این آزمایشات ثبت شده در کمترین غلظت از هر آنتی بیوتیک که بتواند رشد این باکتری ها را در محیط کشت مهار نماید ، مشخص گردیده و از بین این آنتی بیوتیک ها ، آنتی بیوتیکی که کمترین ‭MIC ‬را داشته باشد ، معرفی میگردد. نتایج بر اساس نتایج بدست آمده هیچ موردی از پاستورلا همولیتیکا جدا سازی نگردید در حالی که در مجموع 6 مورد باکتری " پاستورلا مولتوسیدا " جدا سازی شده است (‮‭1/87‬ %) که یک مورد از آنها مربوط به نمونه های کشتارگاه مرند ( فروردین سال ‮‭1390‬ ) و 5 مورد دیگر ، مربوط به نمونه های اخذ شده از کشتارگاه صنعتی تبریز بود و این نتایج در جدول شماره 1 نشان داده شده است. شایان ذکر اینکه جدایه ها عمدتا مربوط به فصول سرد سال از کشتارگاه تبریز بوده که از نمونه های مثبت 1 مورد در آذر ماه و 4 مورد دیگر در دی و بهمن سال ‮‭1390‬ جدا سازی گردیدند. همچنین نتایج تست های ‭MIC ‬نشان داد که جدایه های پاستورلا مولتوسیدا نسبت به ‭Ceftiofur ‬دارای کمترین مقاومت و نسبت به ‭Tylosin ‬دارای بیشترین مقامت بوده و سایر آنتی بیوتیک ها نیز بین این دو گروه قرار داشت که نتایج این تست ها نیز در جدول شماره 2 گزارش گردیده است. بحث و نتیجه گیری نتایج مطالعه حاضر درمواجه با نمونه های مشکوک و توام کردن کشت با روش ‭PCR ‬نسبت به آزمایشات کشت به تنهایی در تعیین جنس و گونه پاستورلا را تایید نموده و همچنین زمان تشخیص را کاهش داد.امروزه در سطح جهان ذات الریه از عوامل مهم مرگ و میر بالا در مناطق پرورش گوسفند و بز محسوب میگردد.با توجه به اهمیت بیماری پاستورولوزیس در کاهش رشد دام ،کاهش تولیدات و نیز کاهش مقامت در برابر سایر بیماریها ، باید در مناطق پرورش این دام ها بصورت منظم پایش بیماری ، شناسایی کانون های درگیر ، استفاده از روش های مناسب پیشگیری ،درمان و کنترل بیماری در مناطق الوده کشور را بیش از پیش مد نظر داشت.