علیرضا حسابی نامقی
محمدرضا بیرجندی
داوود علی ساقی
رضا فیضی
کاظم طوسی

آزمایشی به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف ویتامینهای‭A ‬و Dدر جیره بر عملکرد مرغان بومی استان خراسان انجام شد. این پژوهش با استفاده از ‮‭400‬ قطعه مرغ بومی در قالب طرح کاملا تصادفی و با روش فاکتوریل (2*4) با 8 تیمار آزمایشی، 5 تکرار و هر تکرار‮‭10‬ مرغ از سن ‮‭26‬ الی ‮‭50‬ هفتگی در ایستگاه مرغ بومی خراسان به مدت ‮‭24‬ هفته به مورد اجرا گذاشته شد. تیمارهای آزمایشی شامل جیره پایه حاوی گندم، کنجاله سویا ، ذرت و چهار سطح مختلف ویتامین ‮‭300 400‬، ،‮‭200‬‭) D ‬و ‮‭500‬ واحد بین المللی) و دو سطح ویتامین ‮‭3000‬‭) A ‬و ‮‭6000‬ واحد بین المللی) در هر کیلوگرم خوراکبود. نتایج نشان داد، که سطوح مختلف ویتامینهای‭D ‬و ‭A ‬تاثیری بر وزن تخم مرغهای تولیدی در طی مدت آزمایش نداشت. سطوح ویتامینهای‭D ‬و ‭A ‬بر میزان تولید و وزن توده تخممرغ در کل دوره اثر معنی داری هم نشان نداد، هر چند در هفته های پایانی آزمایش (‮‭42‬ تا ‮‭49‬ هفتگی)بالاترین سطح ویتامین ‮‭500‬‭) D ‬واحد بین المللی)، باعث کاهش وزن توده تخممرغ گردید. مصرف خوراک و ضریب تبدیل غذایی در کل دوره تحت تاثیر سطوح ویتامینهای‭D ‬و ‭A ‬قرار نگرفت. خصوصیات فیزیکی تخممرغ با افزایش سطح ویتامین ‭D ‬تا ‮‭400‬ واحد بین المللی، درصد وزنی پوسته، وزن مخصوص و ضخامت پوسته تخممرغ افزایش معنیداری داشت(‮‭0/05‬‭P<)‬، اما در سطح ‮‭500‬ واحد بین المللی، کاهش صفات مذکور مشاهده شد. ویتامین ‭A ‬اثری بر خصوصیات فیزیکی تخممرغ نداشت. به طور کلی سطوح ویتامین‭A ‬و ویتامینDاثری بر صفات عملکردی مرغان بومی نداشت، اما سطوح بالاتر ویتامین ‭D ‬تا ‮‭400‬ واحد بینالمللی در افزایش ضخامت پوسته تخممرغ موثر بود. کلید واژه: ویتامین A، ویتامین D، مرغان بومی خراسان، عملکرد، پوسته تخممرغ