بررسی مقاومت جمعیت های خردل وحشی به علف کش های بازدارنده استولاکتات سینتاز ‭(ALS)‬

به منظور بررسی وضعیت توده های مشکوک خردل وحشی مقاوم به بازدارنده های استولاکتات سینتاز در مزارع گندم در سال ‮‭1391‬ تعداد ‮‭31‬ مزرعه گندم مشکوک به مقاومت، شامل ،‮‭12 14‬ و 5 مزرعه به ترتیب در استان های گلستان، خوزستان و کرمانشاه مورد مطالعه قرار گرفتند. در بخش اول برخی اطلاعات مهم مدیریتی تجزیه و تحلیل شد. در بخش دوم در یک آزمایش غربالگری، اثر سه علف کش از خانواده بازدارنده استولاکتات سینتاز ‭( ALS) ‬شامل تری بنورون متیل (گرانستار)، مت سولفورون متیل+سولفوسولفورون (توتال) و مزوسولفورون متیل+مفن پایر (آتلانتیس) بر رشد توده های مشکوک در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی مورد آزمایش قرار گرفتند. در بخش سوم به منظور بررسی درجه مقاومت، توده های مقاوم G3، G4 و G5 از استان گرگان، ‭Kh‬1، ‭Kh‬5 و ‭Kh‬7 از استان خوزستان و ‭Ker‬1 از استان کرمانشاه و سه توده حساس G9، ‭Kh‬3 و ‭Ker‬1 از سه استان بالا، تحت تاثیر دزهای مختلف علف کش های مذکور قرار گرفتند. نتایج بخش اول نشان داد که در بیش از ‮‭80‬ درصد مزارع مورد بررسی توالی علف کش ها رعایت نشده بود و در نزدیک به ‮‭39‬ درصد مزارع مورد مطالعه، گندم به صورت تک کشتی بود. همچنین استان خوزستان با ‮‭50‬ درصد تک کشتی گندم ضعیف ترین تناوب را داشت. نتایج بخش دوم نشان داد که در مزارع مورد مطالعه حدود ‮‭20‬ درصد توده ها نسبت به علف کش گرانستار و حدود ‮‭10‬ درصد توده ها نسبت به علف کش توتال مقاوم بودند ولی مقاومت بالا به علف کش آتلانتیس مشاهده نشد. همچنین ده درصد توده ها به دو علف کش گرانستار و توتال مقاوم بودند. بر اساس نتایج آزمایش دز-پاسخ سه توده G3، G4، G5 (هر سه از گلستان) و ‭Kh‬7 (خوزستان) دارای مقاومت پایین، توده ‭Ker‬2 (کرمانشاه) دارای مقاومت متوسط و دو توده ‭Kh‬1 و ‭Kh‬5 (هر دو از خوزستان) دارای مقاومت بالا به گرانستار و توده های ‭Kh‬5، ‭Kh‬7 (هر دو از خوزستان) و G3 (گلستان) به ترتیب دارای مقاومت بالا، مقاومت متوسط و مقاومت پایین به توتال بودند. کلمات کلیدی: بازدارنده استولاکتات سینتاز ، دز پاسخ، گندم، مقاومت به علف کش، یولاف وحشی