استخراج و تجزیه کمی و کیفی اسانس گونه های مختلف جنس آویشن در استان مازندران

به منظور بررسی فیتوشیمیایی اسانس تعدادی از گونه های آویشن ‭(Thymus) ‬آزمایشی در طی سال های ‮‭1386-1390‬ در رویش گاه های طبیعی استان مازندران انجام پذیرفت. به همین منظور از تعدادی از رویش گاه مختلف در سطح استان، سرشاخه های گل دار جمع آوری شده و در آزمایشگاه در شرایط سایه خشک و آسیاب گردیدند. استخراج اسانس از تمامی گونه ها به روش تقطیر با آب و توسط دستگاه کلونجر طرح فارماکوپه بریتانیا برای مدت سه ساعت انجام گرفت. اسانس های به دست آمده با استفاده از دستگاه های گاز کروماتوگرافی ‭GC ‬و گاز کروماتوگرافی متصل به طیف سنجی جرمی ‭GC/MS ‬آنالیز و ترکیب های شیمیایی آن ها شناسایی شدند. نتایج حاصل از استخراج اسانس نشان داد ترکیبات اصلی اسانس گونه ‭Thymus fedtschenkoi ‬شامل آلفا پینن (%‮‭0/24-0/79‬)، میرسن (%‮‭55-3/8‬/%0)، پی سیمن (‮‭61-19/6‬/%0)، او8 سینیول (%‮‭0/24-6/6‬)، گاماترپینن (%‮‭0/23-7‬)، لینالول (%‮‭0/55-56/1‬)، بورنیول (%‮‭0/82-11/4‬)، آلفا ترپینیول (%‮‭0/11-10/9‬)، تیمول (%‮‭0/46-50/4‬)، کارواکرول (%‮‭2/9-70/1‬)، ژرانیول (%‮‭0/3-16/7‬)، ژرانیل استات (%‮‭0/37-8/4‬) و ای کاریوفیلن (%‮‭0/38-3/3‬) بود. ترکیبات اصلی اسانس گونه ‭Thymus trautveterri‬شامل آلفا پینن (%‮‭1/9-3/3‬)، میرسن (%‮‭0/39-2/3‬)، پی سیمن (%‮‭1-26/3‬)، او8 سینیول (%‮‭0/68-3/7‬)، گاماترپینن (%‮‭1-6/6‬)، لینالول (%‮‭0/17-17/3‬)، بورنیول (%‮‭3/5-5/9‬)، آلفا ترپینیول (%‮‭0/16-13/6‬)، تیمول (%‮‭2/5-49/7‬)، کارواکرول (%‮‭5/3-54‬)، ژرانیول (%‮‭0/3-27/2‬)، ژرانیل استات (%‮‭1/2-23/9‬) و ای کاریوفیلن(%‮‭1/3-33/5‬) بود. ترکیبات اصلی اسانس گونه ‭Thymus fallax ‬شامل آلفا پینن (%‮‭1/5-8/5‬)، میرسن (%‮‭1/4-2/2‬)، پی سیمن (%‮‭6/6-12/2‬)، او8 سینیول (%‮‭1/9-2/2‬)، گاماترپینن (%‮‭1-3/1‬)، لینالول (%‮‭0/1-8/7‬)، بورنیول (%‮‭0/18-5‬)، تیمول (%‮‭4/3-17/1‬)، کارواکرول (%‮‭10-49/8‬)، ژرانیول (%‮‭0/49-9/5‬)، ژرانیل استات (%‮‭0/35-2/2‬) و ای کاریوفیلن (%‮‭0/45-1/4‬) بود. ترکیبات اصلی اسانس گونه ‭Thymus pubescens ‬شامل آلفا پینن (%‮‭0/14‬)، میرسن (%‮‭1/7‬)، پی سیمن (%‮‭2/3-10/9‬)، او8 سینیول (%‮‭0/24-4/3‬)، گاماترپینن (%‮‭0/64-3‬)، لینالول (%‮‭0/85-7/2‬)، بورنیول (%‮‭2/5-7/7‬)، تیمول (%‮‭1/2-20/2‬)، کارواکرول (%‮‭5/7-8485‬)، ژرانیول (%‮‭8/9-39/7‬)، ژرانیل استات (%‮‭1/7-24/3‬) و ای کاریوفیلن (%‮‭0/72-1/12‬) بود. واژه های کلیدی: گیاهان دارویی، اسانس، آویشن تالشی، آویشن قفقازی، آویشن کرک دار، آویشن قره باغی، مازندران