داود صادق زاده اهری
محسن مهدیه

با وجود اهمیت گیاه عدس در عرصه دیم زارهای کشور متاسفانه تاکنون مطالعات بسیار اندکی در زمینه بررسی و خالص سازی توده های بومی آن صورت گرفته است. این مطالعه به منظور ارزیابی مقدماتی9 توده بومی ع دس دیم جمع آوری شده از منطقه توپ آغاج آذربایجان شرقی در س ال زراعی ‮‭1390-91‬ اجرا شد. در طی این بررسی و در بهار نسبت به کاشت بذر 9 توده بومی در شرایط مزرعه ای(دیم) شده و از پنج صفت مختلف( تاریخ گلدهی، تاریخ رسیدن، ارتفاع بوته، وزن صد دانه و عملکرد دانه) یادداشت برداری شد. نتایج نشان داد که، تاریخ رسیدن و تاریخ گلدهی به ترتیب با ضرایب تغییرات %2 و 6/%5 از کمترین میزان تنوع برخوردار بودند و عملکرد دانه و وزن صد دانه به ترتیب با ضرایب تغییرات %‮‭24‬ و %‮‭17‬ از میزان تنوع نسبتا متوسطی برخوردار بودند. بررسی مقادیر حداقل و حداکثر عملکرد دانه در بین توده های تحت بررسی بیانگر نوسانات عملکرد از ‮‭250‬ کیلوگرم(توده شماره 6) تا ‮‭600‬ کیلوگرم در هکتار(توده شماره 7) با دامنه تغییرات ‮‭350‬ کیلوگرم در هکتار بود. در ادامه بررسی و در سال های آتیه ارزیابی صفات و خصوصیات مورفولوژیکی و زراعی لاین های انتخابی در شرایط مزرعه ای انجام خواهد شد. واژه های کلیدی: توده بومی، عدس ، لاین خالص