بررسی ویژگیها و ترکیبات شیمیایی گونه جاشیر جهت احیاء مراتع

جاشیر گیاهی پایا، یک پایه، جزو خانواده چتریان و نام گونه مورد نظر Prangos ferulaceae می باشد. گونه مذکور بومی و سازگار با ارتفاعات می باشد که به راحتی قابل کشت واز نظر اقتصادی مقرون به صرفه است. بهترین علوفه دستی برای دام در فصل زمستان بوده و از ارزش غذایی بالایی برخوردار است. این گونه، گیاهی مناسب جهت اصلاح مراتع کوهستانی تخریب یافته است که می تواند در اراضی سنگلاخی با خاک کم عمق نیز رشد کند. این گیاه می تواند هوموس زیادی ایجاد کرده و باعث حفظ و تکامل خاک گردد و در شرایط سخت ارتفاعات(سرما، یخبندان،شیب تند و خاک کم عمق) به راحتی مستقر می شود. ازبین ترکیبهای شیمیایی شناسایی شده دراسانس اندامهای هوایی این گونه ترکیبهای دلتا 3- کارن 16 %، آلفا پینن 12/6% ، اپی - الفا بیسابولول 7/7% ، ترپینولن 3/5% بتاپینن 22/9% که در مجموع 62/7 % اسانس مذکور را تشکیل می دهند. همچنین ترکیبهای عمده دراسانس حاصل ازبذرگیاه جاشیر شامل بتاپینن 33 %، آلفا پینن 10/1% ، دلتا 3- کارن 10% لیمونن 8/9% و ژرماکرن D 5/3% می باشند. گیاه جاشیر دارای تولید علوفه بالایی می باشد که میزان آن از 1800 کیلوگرم در هکتار در ارتفاعات 2100 متری تا 1650 کیلوگرم در هکتار در مناطق جنگلی با ارتفاع 1700 متر متغیر است. از آنجایی که گیاهان تیره لگومینوزه و گرامینه در بهار زودتر از جاشیر سبز می شوند و در حالت سبز مورد چرا قرار می گیرند، لذا می توان برای استفاده از علوفه به منظور چرا در اوایل بهار اقدام به کاشت بعضی از گیاهان لگوم و گرامینه به نسبت معین در جامعه جاشیر نمود. این گونه به دلیل داشتن ماده و بوی نامطبوع در حالت سبز مورد چرای دام قرار نمی گیرد بلکه بعد از خشک شدن مورد تعلیف دام قرار می گیرد

Keywords:

جاشیر , گونه بومی , اصلاح مراتع , تولید علوفه بالا