طهماسب حسین پور
بهروز واعظی
یزدان موسوی

در این بررسی تعداد ‮‭138‬ ژنوتیپ بین المللی جو لخت در قالب دو آزمایش ارزیابی خزانه های بین المللی جو لخت ‭(INBON ) ‬با ‮‭113‬ لاین و آزمایش خزانه های بین المللی جو بدون پوشینه تکرار دار ‭(INBYT) ‬با ‮‭25‬ ژنوتیپ در ایستگاه های گچساران و کوهدشت در سال زراعی ‮‭1390-91‬ مورد ارزیابی قرار گرفت. ژنوتیپ های مورد بررسی درآزمایش اول به صورت سیستماتیک کشت و رقم خزم به عنوان شاهد استفاده گردید که هر ژنوتیپ در دو خط به طول 2 متر به فاصله ‮‭25‬ سانتی متر از همدیگر در تاریخ مناسب توسط نیروی کارگری کشت گردید. در حالیکه در آزمایش تکرار دار با تعداد ‮‭25‬ لاین جو بدون پوشینه در قالب طرح بلوک های ناقص لاتیس ساده که هر ژنوتیپ در 6 خط به طول‮‭4/56‬ متر و به فاصله ‮‭17/5‬ سانتی مترتوسط دستگاه بذرکارغلات ‭Winter stiger ‬درتاریخ مناسب منطقه کشت گردید. یادداشت برداری های لازم ازصفات مهم زراعی انجام گردید. گزارش حاضر مربوط به نتایج گچساران می باشد که به صورت منطقه ای تهیه شده است. دامنه عملکرد دانه در آزمایش ‭INBON ‬از‮‭1750‬ کیلوگرم درهکتار برای لاین ‮‭45‬ و 0/%‮‭74‬ افت عملکرد نسبت به متوسط دو شاهد با شجره ‭Atahualpa/IraqiBlack ICB‬‮‭0286-96‬‭-OAP-‬1‭AP-OAP-OAP-‬‮‭20‬‭AP-OAP-‬9‭AP-OAP ‬تا ‮‭8940‬ کیلوگرم در هکتار برای لاین شماره ‮‭78‬ با %‮‭27‬ افزایش عملکرد نسبت به متوسط دو شاهد با شجره ‭PENCO/CHEVRONBAR/‬3‭/LEGACY//PENCO/CHEVRON-BAR CBSS‬‮‭04‬ Y‮‭00048‬‭S-‬‮‭35‬‭Y-‬1‭M-OY-OM-OY ‬در نوسان بود. البته لاینهای ‮‭100‬ و ‮‭72‬ به ترتیب با عملکرد دانه ‮‭8330‬ کیلوگرم در هکتار و ‮‭8120‬ کیلوگرم در هکتار به ترتیب با 5/%‮‭22‬ و 4/%‮‭15‬ افزایش عملکرد نسبت به متوسط دو شاهد ماهور و خرم رتبه های دوم و سوم را به خود اختصاص داند. در آزمایش ‭INBYT ‬نتایج تجزیه واریانس حاکی از این واقعیت بود که اختلافات عملکرد لاینها ناشی از تصادف نبوده است بلکه این اختلافات ذاتی است به نحوی که در سطح احتمال %1 معنی دار گردید. دامنه عملکرد دانه از ‮‭2336/1‬ کیلوگرم در هکتار برای لاین شماره ‮‭22‬ و 9/%‮‭41‬ افت عملکرد نسبت به خرم با شجره ‭Atahualpa ‬تا ‮‭4659/9‬ کیلوگرم در هکتار برای لاین شماره ‮‭23‬ و تنها 9/%‮‭15‬ افزایش عملکرد نسبت به خرم با شجره ‮‭03‬‭-Rihane ‬در نوسان بود. البته لاینهای ‮‭15‬ و ‮‭18‬ به ترتیب با عملکرد دانه ‮‭4519/7‬ کیلوگرم در هکتار و ‮‭4499/3‬ کیلوگرم در هکتار به ترتیب با 4/%‮‭12‬ و 9/%‮‭11‬ افزایش عملکرد نسبت به شاهد خرم متغیر بود. واژه های کلیدی: جو لخت ، صفات زراعی،عملکرد دانه و مناطق دیم گرمسیر و نیمه گرمسیر.