منصوره کشاورزی
ناصر بوذری
سونا حسین آوا
ناصر صحراگرد

باکتری ‭Pseudomonas syringae ‬مهم ترین عامل بیماری شانکر باکتریایی در درختان میوه هسته دار است. در این تحقیق مقاومت نسبی شاخه و برگ ‮‭23‬ ژرم پلاسم محلی و تجاری گیلاس و آلبالو به این باکتری در شرایط گلخانه ای و باغی بررسی شد. ارزیابی مقاومت شاخه با تلقیح شاخه های بریده زمستانه و مقاومت برگ با تلقیح رگبرگ میانی، استفاده از آب-آگار و تلقیح با کمک پمپ خلا در شرایط آزمایشگاه انجام شد. مقاومت نهال با تلقیح شاخه های اصلی و تنه نهال های 3 ساله پیوند شده بر روی پایه بذری محلب در شرایط باغی بررسی شد. یک جدایه بیماریزای سودوموناس سیرینگه که از یک درخت گیلاس آلوده در کرج جداسازی و توسط آزمون های استاندارد شناسایی شده بود، به عنوان مایه تلقیح بکار برده شد. بر اساس نتایج، تنوع گسترده ای در واکنش ژنوتیپ های مختلف گیلاس و آلبالو به این بیماری دیده شد. گروه بندی ارقام بر اساس مقادیر مقاومت شاخه نشان داد که 5/%‮‭43‬ ژرم پلاسم متحمل، 5/%‮‭43‬ حدواسط و %‮‭13‬ حساس اند. آلبالوی همدان و گیلاس ‭KB‬8 به ترتیب به عنوان حساس ترین و مقاوم ترین تشخیص داده شدند. از نظر مقاومت برگ، روش پمپ خلا بهترین روش برای آلوده سازی برگ بوده و نتایج آن نشان داد که %6 ژرم پلاسم متحمل، %‮‭35‬ حدوسط و %‮‭59‬ حساس هستند. گیلاس های بلامارکا و دیررس دانشکده به عنوان حساس ترین و آردی جوبیلیوم متحمل ترین تشخیص داده شدند. سطوح مقاومت نهال ها در شرایط باغی نیز متفاوت بود و چوب تنه و شاخه شاملو حساس ترین و فراسیدا مقاوم ترین تشخیص داده شدند. بررسی همبستگی بین مقادیر مقاومت نشان داد که همبستگی معنی داری بین سطوح مقاومت اندام های مختلف وجود ندارد. واژه های کلیدی: شانکر باکتریایی، گیلاس، آلبالو، مقاومت، ‭Pseudomonas syringae