عماد شاه منصوری
رسول پاشنام

اولین قدم درراه تولید بذر هیبرید و بهرمندی ازهتروزیس ، تجمع ویکنواختی صفات، یافتن ژنوتیپ های نرعقیم از داخل جمعیت های پیاز مورد اصلاح می باشد. این ژنوتیپ ها در ابتدا توسط تولید بالبیل تکثیر غیرجنسی می شوند. در پروژه حاضر 8 توده بومی پیاز روزبلند ایران و یک رقم روز کوتاه خارجی انتخاب شده و بر اساس مشاهدات و آزمایش های مزرعه ای، گلخانه ای و آزمایشگاهی، بوته های مشکوک به نرعقیمی شناسایی و تیمار های القا بالبیل بر آنها اعمال شد. نتایج حاکی از وجود صفت نرعقیمی در تمام جمعیت های مورد بررسی با فراوانی بین 5/. تا ‮‭1/8‬ درصد می باشد. در شرایط گرده افشانی طبیعی، درصد تشکیل بذر در بوته های نرعقیم روال عادی را طی نموده و همچنین تحت شرایط مختلف دمایی و طول روز که در گلخانه و فضای باز فراهم آمد، ثبات خود را از نظر بروز صفت نرعقیمی حفظ نمودند. مشابهت زیاد نسبت های به دست آمده در بررسی نتاج تلاقی بین بوته های نرعقیم با جمعیت های مورد نظر، حکایت از وجود سیستم نرعقیمی از نوع ژنتیکی - سیتوپلاسمی ‭" GCMS " ‬دارد . کلمات کلیدی : پیاز خوراکی، تکثیر غیرجنسی، توده بومی، بالبیل، نرعقیمی،