بررسی و مقایسه پتانسیل ترسیب کربن خاک (مطالعه موردی :حوزه آبخیز نومه رود-لاویج)

محققین بر این باورند که عامل اصلی گرمایش کره زم ین دی اکس ید کربن است . بنابر این م ی بایست نسبت به جلوگیری از ورود و کاهش آن اقدام نمود. ترسیب بیولوژیک کربن به وسیله زیتوده گیاهی و خاک تحت آن ساده ترین و عملی ترین راه کار است. در این میان حوزه های آبخیز به عنوان بزرگ تر ین واحده ای فیزیک ی و توپوگرافی ک با تنوعی از اکوسیستم ها از اهمیت خاصی برخوردار هستند. خاک، از مهم ترین اجزای ای ن اکوسیستم ها ، در مقی اس جهانی سومین منبع ذخیره کربن است و در توازن جهانی کربن و ترسیب مجدد آن نقش به سزا یی دارد. به م نظور برآورد ترسیب کربن خاک، در حوزه آبخیز نومه رود نور تحت پنج تیمار شامل اراضی رها شده، مراتع، جنگل ه ای انبوه، جنگل های نیمه انبوه و جنگل های تنک انتخاب گردید. نمونه برداری خاک در عمق 30-0سانت ی متر ی به مجموع 85 نمونه برداشت گردید. نمونه ها در هوای آزاد خشک شد و از الک 2 میلی متر ی در آزمایشگاه عبور داده شد. اندازه گیری کربن آلی خاک با روش والکی- بلاک انجام شد. نتایج نشان داد کاربری ه ای مختلف اراض ی اثرات متفاوتی در مقدار ترسیب کربن دارند. به طوری که جنگل های انبوه 78/35 اراضی رها شده 57/42 جنگلهای نیمه انبوه 49/18 جنگلهای تنک 36/40 و مراتع با 24/40 تن در هر هکتار به ترتیب بیش ترین تا کم ترین مقدار ترس یب کربن در واحد سطح را به خود اختصاص دادند. هم چنین نتایج حاصل از آزمون تجز ی ه واری انس نی ز بی انگر وجود اختلاف آماری معنی دار در میزان ترسیب کربن کل در هریک از مناطق مورد بررسی بوده است. هرچند مقدار ترس یب کربن مراتع در این مناطق در واحد سطح ناچیز بوده است اما به واسطه وسعت بالا، از مقدار ترس یب کربن بالا یی برخوردار بوده است. در مجموع نیز جنگل های انبوه بیش ترین و جنگل های تنک کم ترین مقدار ترسیب کربن را در کل سطح حوزه دارا بودند.

Keywords:

ترسیب کربن , تغییرات اقلیمی , کاربری اراضی , حوزه آبخیز نومه رود