مجتبی صانعی - عضو هیات علمی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری
مجتبی حیدری - دانشجوی کارشناسی ارشد عمران – آب دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

یکی از روشهای ساماندهی و کنترل فرسایش کناره رودخانهها استفاده از سازهای بنام آبشکن میباشد. ازجمله مسائل مهم در طراحی آبشکنها آبشستگی موضعی در دماغه آبشکن است. در اثر احداث آبشکن در مسیر جریان در فشار هیدرواستاتیکی بالادست وپایین دست اختلاف بوجود میاید که باعث ایجاد جریان آشفته و گردابی در اطراف آبشکن میشود این جریان گردابی مکانیزم اصلی آبشستگی موضعی به حساب میآید که در دراز مدت باعث ایجاد آبشستگی و حفره در دماغه آبشکن شده و احتمال شکست سازه را بهمراه خواهد داشت. یکی از روشهای کاهش عمق آبشستگی استفاده از شمعهای قربانی میباشد. در مطالعه حاضر نتایج یک دسته آزمایش با تعداد متغیر شمع مستغرق در فاصله2L دو برابر عرض آبشکن) در بالادست آبشکن برای رسیدن به مطلوبترین تعداد شمع از نظر کاهش حجم و عمق آبشستگی آورده شده است. آزمایشها تحت آبشستگی آب صاف و در دبی ثابت با عمقهای مختلف آب در فلومی به طول 5 متر، عرض 74 سانتی متر وعمق 50 سانتی متر صورت گرفته است

آبشستگی موضعی،آبشکن،ماکزیمم عمق آبشستگی،شمع