بررسی راه کارهای افزایش دقّت و صحت منحنی سنجه رسوب در رودخانه های تلوار و چم شوردر استان کردستان

پژوهش حاضر به منظور افزایش دقت منحنی سنجه رسوب معلق در ایستگاههای هیدرومتری واقع بر رودخانه های تلوار و چم شور در سر شاخه های سفیدرود در استان کردستان انجام شده است. برای انجام این پژوهش ابتدا اقدام به آزمون نرمال بودن داده ها با استفاده ازنرم افزارSPSS از روش کلموگرف-اسمیرنوف شد. سپس با استفاده از آمار دبیمتوسط روزانه جریان و به کمک نرم افزارExcel هیدروگراف ماهانه جریان برای کل دوره آماری ایستگاه های منتخب ترسم گردید. پس از آن با استفاده از معادله انتقال رسوب و با در نظر گرفتن معیارهای هیدرولوژیکی و اقلیمی از قبیل وضعیت هیدروگراف، تقسیم بندی داده ها در حالت های مختلف از جمله کلاسه بندی دبی و تفکیک جریان های پایه و سیلابی مورد آزمون قرار گرفت. انتخاب مدل بهینه از شاخص های میانگین مربعات خطاMS) ضریب تبیینR2اشتباه معیار SE) و ضریب کارایی ME) استفاده گردید. براساس این شاخص ها، در هر ایستگاه مدلی که دارای کمترین میانگین مربعات خطا، بیشترین ضریب تبیین، کمترین اشتباه معیار و بیشترین ضریب کارایی بوده به عنوان مدل بهینه در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد در ایستگاه حسن خان مدلی که در آن تقسیم بندی داده ها براساس کلاسه بندی دبی صورت گرفته بود و در ایستگاه های شادی آباد و دهگلان مدلی که در آن تقسیم بندی داده ها بر اساس جریان پایه و جریان سیلابی صورت گرفته بود، به عنوان مدل های بهینه انتخاب شده، همچنین مدلAکه در آن از تمامی داده ها بدون تفکیک در معادله سنجه رسوب استفاده شده، بیشترین میزان خطا در برآورد رسوب معلق را داشته است

Keywords:

دبی رسوب , بار معلق , منحنی سنجه رسوب , رودخانه های تلوار و چم شور , حوزه آبخیز سفیدرود