زیبا نجف زاده نوبر - دانشجوی کارشناسی ارشد
محمود شعبانپورشهرستانی - استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان
آرمین کریمی نیا - مربی دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان

در بسیاری از خاک های ایران به دلیل بالا بودن pHو فراوان یون کلسیم، مقادیر قابل جذب برخی عناصر غذایی مانند فسفر، آهن، روی، مس و منگنز، کمتر از مقدار لازم برای تامین رشد مناسب گیاه است. گوگرد به دلیل ظرفیت اکسید شدن و کاهش pH خاک، توان لازم برای افزایش قابلیت جذب فسفر و عناصر میکرو خاک را دارا می باشد. ماده آلی نیز با کلاته کردن عناصر غذایی، آنها را به شکل قابل جذب در خاک نگه می دارد. بسیاری از محققین تاثیر کاربرد گوگرد در افزایش قابلیت جذب فسفر را گزارش کرده اند (12، 11، 10، 9، 8 و 14) . کلباسی و همکاران (1988) با بررسی اثر گوگرد در جذب آهن، روی و منگنز پی بردند که مصرف گوگرد نسبت به شاهد بطور معنی داری pH خاک را کاهش داده و میزان آهن، روی و منگنز قابل جذب گیاه را افزایش داده است(7). مدیهش و همکاران (1989) در آزمایش گلخانه ای با سه خاک آهکی که از نظر بافت، مقدار آهک، فسفر و عناصر کم مصرف با یکدیگر تفاوت داشتند، نتیجه گرفتند با افزودن مقادیر مختلف گوگرد، pH خاک نسبت به شاهد بطور معنی داری کاهش یافته و مقدار سولفات، آهن، مس، منگنز و فسفر قابل دسترس افزایش معنی دار داشته اند (11). سیفوئنتز و لیندمن (1995) در آزمایش مشابه پی بردند که میزان آهن و منگنز قابل جذب در خاک افزایش یافت ولی میزان فسفر و روی قابل دسترس تغییر نکرد (5). بر اساس نتایج تحقیق حاصر، گوگرد در زمان 80 روز تاثیر معنی داری بر مقادیر عناصر مورد بررسی نداشت، اما افزودن 1/5 درصد ماده آلی باعث افزایش 47 درصد فسفر، 22 درصد روی و 30 درصد منگنز قابل استفاده گیاه گردید (شکل 3).