فاطمه علمی منفرد - دانشجوی مهندسی شهرسازی، موسسه آموزش عالی آپادانا شیراز
مجید آذر - دکتری تخصصی شهرسازی، موسسه آموزش عالی آپادانا شیراز

امروزه با کاهش کیفیت های محیطی و نبود بستری مناسب جهت تعاملات اجتماعی در بافت قدیم برخی از شهرها، از هیجانات تعلق زای ساکنین و شهروندان به محیط کاسته شده و بافت قدیم شهرها جز بستری بر سکونت اجباری و یا کارکرد خوابگاهی قابل بهره وری نیستند. با نگاهی به تاریخچه بافت قدیم چنین شهرهایی، این نکته مشهود است که شکل گیری و حیات بافت در تداومی تاریخی، فرهنگی، اجتماعی و محیطی به صورت هماهنگ و منسجم عیان گردیده است. ساکنان در این بافت ها، هویت خود را از طریق ارتباطات اجتماعی و مشارکت در ایجاد فضاهای ماندگار دریافت می نمود اند. تاثیر این موضوعات در شکل دهی هویت فردی و اجتماعی ساکنان، در مقطعی از حیات خود، بر اثر تحولات اقتصادی و اجتماعی و رشد بی رویه و تراکم فضایی شهرها،کم رنگ شده است. پژوهش حاضر با هدف دستیابی به اصول و عوامل تاثیرگذار بر ارتقای مولفه حس مکان در جهت بازیابی و زنده سازی هویت فراموش شده مکان، در محله ابیوردی شهر شیراز صورت گرفته است. یافته ها در پژوهش در غالب سیاست هایی با تاکید بر ارتقا و حفظ مولفه های هویت، حس مکان، غنای بصری و امنیت و ایمنی می پردازد. همچنین نتایج حاصل از مرور مطالعات و بررسی های انجام گرفته در این زمینه، به ابعاد مولفه های گوناگونی اشاره می کند که برخی از این موارد، به کالبد فضا، برخی به نوع فعالیت های حاکم در فضا و برخی به تاثیر عوامل ادراکی و شناختی تاکید می کند.

مکان، حس مکان، هویت، بافت قدیم، محله ابیوردی شیراز.