سعیده اسدی - دانشجوی دکتری معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، لویزان، تهران
علی شرقی - استادیار، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، لویزان، تهران

سیل به طور قابل توجهی محیط فردي و جمعی را تغییر داده، پیوندهاي اجتماعی و مکانی را مختل و بر مؤلفه هاي عملکردي- شناختیجامعه تأثیر میگذارد. اهمیت تاب آوري و سلامت روان بازماندگان، پرداختن به مسائل مذکور در مدیریت، طراحی و برنامه ریزي بازسازيسکونتگاه ها را برجسته می سازد. با توجه به اهمیت نقش مکان در برنامه هاي بازتوانی و بازسازي پس از آن، مقاله حاضر سعی دارد چگونگیاختلال رابطه انسان- مکان به دنبال رخداد سیل و نقش این پارادایم در ساماندهی، بازتوانی و بازسازي پس از آن را روشن سازد. از منظرآسیب پذیري، اختلال و تخریب مسائلی مانند موقعیت قرارگیري در معرض خطر سیلاب؛ تخریب مکان هاي جمعی و واحدهاي همسایگی؛پراکندگی جوامع انسانی؛ تعرض سیل به مرزهاي ادراکی از مسکن و نابودي حس امنیت و حریم منجر به ادراك خطر و کاهش دلبستگی-هاي مکانی می گردد. به دنبال آن راهکارهاي مرتبط با پدافند سیل؛ احیاي مکان هاي کالبدي، طبیعی و خاطرات جمعی؛ درك معانینمادین و عملکردهاي بنیادین مکان؛ وجوه تعریف کننده هویت فردي و جمعی و روابط برجسته با مکان سبب افزایش اطمینان جوامع؛ارزیابی مثبت تغییرات و احیاي حس مکان، دلبستگی ها و هویت مکانی و در نتیجه سازگاري پایدار با تغییرات و کاهش پیامدهاياجتماعی-روانی سیل می گردند.

سیل، بازتوانی، بازسازی، مکان، پیامدهای اجتماعی- روانی