سنبل حاتمی - دانشجوی دکتری، گروه معماری، دانشکده هنر ومعماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدا ن، ایران مدرس دانشکده فنی و حرفه ای زینب کبری (س)
ندا مستقیمی - کارشناس ارشد معماری ، دانشکده هنر و معماری ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان، ایران. مدرس دانشکده فنی و حرفه ای زینب کبری (س)

بررسی رفتار فضایی، به عنوان زمینه و بستر پژوهش های بسیاری در مولفه های متعددی به کار می رود مولفه های عملکردی، کالبدی ، ادراکی و.. . با وجود این مهم بسیاری از فضاها وجود دارند که به عنوان فضاهایشاخص برای عموم مردم در دسترس هستند و دارای ویژگی های هستند که می توانند رفتار افراد را در بسیاری از مواقع تغییر دهد. تکیه ها بناهای ارزشمند و بسیار مهمی هستند که می توان به ارزیابی و بررسی رفتار فضایی این فضاها دقت بیشتری نمود. شاخصه های که در تبیین راهکارهای مناسب در جهت بهبود فضا، و هم چنین استقبال عمومی افراد مد نظر قرار گرفت ؛ از جمله ساختار کالبدی بود که سبب ایجاد خوانایی، انعطاف پذیری شد. در حالی که فضا بر روی افراد دیگر؛ با توجه به ویژگی های شخصیتی، فرهنگی و اجتماعی رفتارهای متفاوت تری را نشان داده است. در نتیجه می توان اینگونه بیان داشت که رفتار فضای فرد در محیطجغرافیایی که در آن زندگی می کند، متأثر از عناصر بسیاری است که ساختار کالبدی پیرامون آن را بر پایه های گوناگون می سازد، ساختار کالبدی به اندازه ای مهم است که فرصت های متعددی را برای بروز رفتار افراد در فضا ایجاد می کند. تکیه ها هم به عنوان یک فضای مذهبی، غیر زیارتی به عنوان یک محیط ایده آل و پاسخده، از مولفه های بسیاری جهت پاسخ دهی استفاده می کند که می توان، حرکت فضا، فضای باز و بسته، مکث در قسمت های میان، که همگی عواملی در جهت رفتار در تکیه ها هستند و عواملی هستند که رفتارهای افراد را تحت تأثیر قرار می دهند را بیان نمود. مطالعات انجام شده در این پژوهش به روش توصیفی و در نوع کیفی بوده است، علاوه بر اینکه به مصاحبه ای در جهت بررسی استقبال عمومی در چند مجموعه تهیه گردید و نتایج منطبق بر آنها ارائه گردید.

رفتار فضایی، بناهای زیارتی، تکایا، فلسفه عزا