الهام حاتمی گلزاری - استادیار گروه معماری، مرکز سردرود واحد تبریز، دانشگاه آزاداسلامی، تبریز، ایران
علی زینالی عظیم - دکتری برنامه ریزی شهری، عضو باشگاه پژوهشگران و نخبگان جوان، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز ایران

بازار را می توان دارای نقشی تعیین کننده در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی یک جامعه دانست که همواره و در هر منطقه از جذابیت های گردشگری به شمار می آید. بازار به واسطه فضاهای خود و امکاناتی که در اختیار مراجعه کنندگان خود قرار می دهد، می تواند دارای ویژگی های مکان سوم بوده و یا بالعکس تبدیل به مکانی برای عبور افراد شود و در نتیجه از رونق اقتصادی مناسب نیز برخوردار نباشد. این در حالی است که شور و رونق اقتصادی و اجتماعی بازارهای گذشته را می توان مربوط به وجود ویژگی های مکان سوم در این مکان ها دانست. لذا تحقیق حاضر با استفاده از روش تحقیق تحلیلی- توصیفی، کتابخانه ای، مطالعات میدانی و با استفاده از ابزار پرسشنامه به کسب اطلاعات در این زمینه پرداخته است و سعی در بیان چگونگی نقش و تاثیر مکان های سوم در طراحی معماری بازارها و بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی آن ها در جامعه دارد. نتایج نشان دادند که توجه به مواردی همچون؛ سهولت دسترسی، وجود مکانهایی برای گذران اوقات فراغت و برخوردهای اجتماعی علاوه بر رفع نیازهای روزمره در بازار، وجود امکانات رفاهی و توقف مراجعین، استفاده از نشانه هایفرهنگی و بومی در جذب مخاطبین، ایجاد مکانهای سوم در شهر تبریز برای افزایش حس مکان و برخورهای اجتماعی- فرهنگی و همچنین بهبود طراحی معماری در فضای بازارهای مدرن امروزی نقش بسیار مهمی را در جذب مراجعین و همچنین تثبیت شرایط اقتصادی-اجتماعی-فرهنگی- معماری خواهد داشت..

طراحی معماری بازار، مکان های سوم، تعاملات اجتماعی، بازار تبریز