نرجس سروش - دانشجوی کارشناسی ارشد خاک شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز
غلامعباس صیاد - استادیار گروه خاکشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز
عبدالامیر معزی - استادیار گروه خاکشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز
محمد خرمیان - کارشناس ارشد بخش فنی مهندسی مرکز تحقیقات صفی آباد دزفول

نقش کلیدی کود نیتروژن در افزایش سطح عملکرد محصولات به خوبی شناخته شده است، در حالی که کاربرد بیش ازحد کودهای نیتروژن در خاک تاثیرات مضر بر محیط زیست خصوصاً بر آلودگی آب های زیر زمینی دارد. به منظور بررسی تاثیر سه مقدار مختلف کود نیتروژن بر آبشویی نیترات و آمونیوم، آزمایشی در قالب طرح بلو ک های کامل تصادفی بصورت کرت های یک بار خرد شده با سه تکرار در مرکز تحقیقات صفی آباد دزفول انجام گرفت. تیمارها شامل سه سطح کودی 150 ، 225 و 300 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بوده و در سه تقسیط یعنی پس از کشت، در مرحله 4 تا6برگی و قبل از گل دهی ذرت به روش کودآبیاری مورد استفاده قرار گرفتند. نمونه های خاک 8 تا 10 روز قبل و پس از هر کودآبیاری از عمق های 30-0 ، 60-30 ، 90-60 و 120-90 سانتی متر برداشت شده و غلظت نیترات و آمونیوم آنها به روش تقطیر بخار آب اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که افزایش میزان مصرف کود تا سطح 300 کیلوگرم در هکتار حرکت نیترات به لایه های زیرین خاک را افزایش داد. علیرغم این افزایش غلظت، در کلیه تیمارها بشترین تجمع 0 سانتی متری خاک صورت گرفت، این امر حاکی از آن بود که جذب نیترات توسط گیاه بر حرکت - نیترات در لایه 30 آن به قسمت های زیرین پروفیل خاک فزونی داشته و سنگین بافت بودن و تراکم خاک حرکت رو به پایین نیترات را محدود نموده است. غلظت آمونیوم در خاک بوسیله میزان کود تحت تاثیر قرار نگرفت و تغییرات آن در طول پروفیل خاک نامنظم بود

آبشویی نیترات، کودآبیاری، آمونیوم، ذرت