راحله خنده رو - دانشجو دکتری حقوق بین الملل دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال

یکی از مسائل چالش برانگیز حقوق بین الملل در ادوار مختلف تنظیم روابط دولت های متخاصم و شیوه حلو فصل اختلافات آنها بوده است. تا مدتهای مدیدی اصلی ترین راه حل اختلاف جنگ و توسل به زور بوده استبا این وجود رشد و توسعه فناوری های نوین چالش هایی را در این خصوص ایجاد کرده است. فضای سایبر وحملات صورت گرفته در آن یکی از این چالش هاست. فضای سایبر در حال تبدیل شدن به یک میدان جنگجهانی است و این فضای جدید، نیاز به قواعد جدید دارد. جنگ متعارف امروزه تحت قواعد حقوق بشردوستانهتعریف می گردد و بر این اساس می بایست جنگ در فضای سایبر نیز تحت قواعد خاصی بر اساس اصول قواعدبشردوستانه صورت گیرد. پژوهش حاضر با شیوه تحلیلی- توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانه ای به دنبالبررسی نحوه اعمال قواعد حقوق بشردوستانه در نبردهای سایبری بوده است. یافته های پژوهش حاضر بیانگرآن است که اصول و قواعد حقوق بشردوستانه از قبیل اصل تفکیک، اصل تناسب، اصل بی طرفی و اصل ضرورتتظامی قابل انطباق با نبردهای سایبری می باشد و برای این امر نیاز به تغییراتی در تعریف این اصول لازماست. هرچند تدوین قواعد خاص این موضوع لازم و ضروری به نظر می رسد.

نبرد سایبری، حقوق بشردوستانه، فضای سایبر، اصل تناسب، اصل ضرورت، اصل بی طرفی، اصل تفکیک