محسن مومنی - استادیار گروه تاریخ دانشگاه ارومیه
سینا حسین پوراصل - دانشجوی کارشناسی ارشد تاریخ ایران اسلامی دانشگاه ارومیه

بررسی نظام زمین داری در شرق نشانگر آن است که برخی از مناطق بنابر اقتضائات خاصجغرافیایی و اقتصادی خود ، شباهت هایی به نظام فئودالی اروپا دارد که از جمله آن میتوان به دوران حاکمیت ملوک خمسه در قراباغ اشاره کرد. قلعه های مستحکم قراباغ کهمحل استقرار ملیک های ارمنی بوده اند ، ارکان اصلی اداره زمین در این ناحیه می باشندکه از این جهت نیز شباهت بسیاری به نظام فئودالی اروپا در قرون وسطا دارد چرا که مفهومقلعه به عنوان پایتخت اربابان زمین دار ، نقش اساسی در ساماندهی و نظارت بر زمین داریدر نظام فئودالی دارد و هریک از پنج ملیک قراباغ نیز دارای قلعه اختصاصی خود بوده اندکه مستقلا از آنجا به اداره زمین های تحت تصرف خود می پرداخته اند. این نوشتار با توجهبه شباهت هایی که بین زمین داری و قلعه داری در قراباغ و نظام فئودالی در اروپا وجوددارد ، به مقایسه این دو می پردازد.

فئودالیسم، قراباغ، ملوک خمسه، زمین داری، قلعه