رزا جنوبی - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی دانشگاه ارومیه
رضا دادمهر - استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه ارومیه

برای سامان دهی و سنجش عکس العمل منابع آب زیرزمینی دشت ارومیه در مقابل اعمال سناریو مدیریتی و اجرایی افزایش راندمان آبیاری از کد کامپیوتریMODFLOW استفاده گردید .مدل دشت قبلا برای سالهای 72-71 و 80-79 مورد واسنجی،اعتبارسنجی و تایید قرار گرفته بود .بار دیگر مدل برای سال 88-87 با 28 حلقه چاه مشاهداتی نماینده مورد سنجش و اعتبار سنجی قرار گرفت .مقایسه خطوط تراز بارهای هیدرولیکی محاسباتی حاصل از مدل با خطوط تراز بارهای مشاهداتی بیانگر عملکرد خوب مدل با همتای نظیر خود در طبیعت می باشد .در طی این تحقیق قصد داریم اثر جایگزین کردن شبکه سنتی آبیاری و زهکشی دشت را با روشهای نوین آبیاری بررسی نماییم، در این راستا اثر افزایش راندمان آبیاری با کاهش مقدار تغذیه به میزان 20 ، 40 و 60 درصد در مدل دشت لحاظ گردید .نتایج مدلی ،بیانگر افت 25 سانتی متری سطح آب برای کاهش 20 درصدی تغذیه و 0,5 متر افت برای کاهش 40 درصدی تغذیه و 0,75 متر برای کاهش 60 درصدی تغذیه بود.در مناطقی از شرق و میانه دشت مسئله زهدار بودن اراضی یا خطر مواجه شدن با آن در آینده را داریم که نتایج حاصل از مدل بیانگر این است که با جایگزین کردن روشهای نوین آبیاری به جای روشهای سنتی و افزایش راندمان آبیاری می توان مشکل را برطرف کرد .از آنجاکه در مناطق شمالی دشت تاثیر افزایش راندمان در افت سطح آب بیشتر است ( 1 تا 1,6متر)روشهای نوین آبیاری در این مناطق بیشتر ت وصیه می شود تا در مناطق جنوبی دشت که تاثیر افزایش راندمان بسیار کم می باشد.

کد کامپیوتریMODFLOW،منابع آب زیرزمینی ،شبکه آبیاری و زهکشی،روشهای نوین آبیاری