سعید محسنی - دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق خصوصی دانشگاه آزاد اسلامی کرمان

در این پژوهش به بررسی ضمانت اجرای نقض تعهدات ناشی از شروط ضمن عقد و قابلیت حاکمیت این ضمانت اجرا بر تعهدات اصلی قرارداد از نظر فقهی و حقوقی پرداختیم. در حقوق ایران نویسندگان حقوق مدنی با وحدت ملاک از احکام و مقررات شرط فعل درمواد 237 الی 239 قانون مدنی که از مشهور فقها پیروی کرده و اصل لزوم قراردادها، معتقدند که علی الاصول ضمانت اجرای نقض تعهدات اصلی قرارداد، در مرحله اول اجبار متخلف به اجرای تعهد است و اگر اجبار وی به هر دلیلی امکان نداشت، انجام مورد تعهد توسط متعهدله یا شخص ثالث به هزینه متعهد خواهد بود و در فرضی که انجام تعهد قائم به شخص بوده و امکان اجبار متعهد وجود نداشته باشد، متعهد له خیار فصخ عقد را خواهد داشت. البته هرچند در حقوق ایران جمع این شیوه ها بطور صریح بیان نگردیده لکن باتدقیق در مواد 221 و 228 و 230 قانون مدنی می توان درک نمود که جمع شیوه های جبران خسارت قرارداد بطور ضمنی بیان گردیده و در مواردی مانند جمع مطالبه خسارت و فسخ قرارداد، فسخ مقدمه مطالبه ی خسارت عدم انجام تعهد است.

شروط ضمن عقد، تعهدات اصلی، ضمانت اجرا، شرط فعل، نقض تعهد