مسعود مکاری - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی صنایع، گرایش مدیریت پروژه، دانشکده مهندسی صنایع، دانشگاه تهران، ایران
امیررضا درهمی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی صنایع، گرایش مدیریت پروژه، دانشکده مهندسی صنایع، دانشگاه تهران، ایران
سیامک حاجی یخچالی - عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی صنایع، دانشگاه تهران، ایران

در این مقاله هدف اصلی ارائه و توصیه به استفاده از ابزارهایی برای مدیریت بهتر طرح هاست. همانطور که می دانیم در میان پروژه ها، طرحها و پرتفولیوها، این طرحها هستند که کمتر مورد بررسی و پژوهش قرار گرفته اند؛ اما اهمیت طرحها بر کسی پوشیده نیست. طرح((Program مجموعه ای از پروژه هاست که برای تامین هدفی بزرگتر انجام میشوند.از این رو انتخاب ابزارهای مناسب برای به کارگیری در طرحها بسیار حائز اهمیت است. قبل از تصمیم گیری در انتخاب هر ابزار، میزان تخصیص تلاش مورد نظر برای بکارگیری از آن هم باید مورد بررسی قرار گیرد و ساز و کارهای بکارگیری هر ابزاری قبل از شروع به کار آماده شود و در اختیار استفاده کننده قرار گیرد تا در موقع عملکرد، نتایج و بازده های واقعی حاصل گردد.در این تحقیق ابتدا با مروری بر ادبیات مدیریت پروژه، مدیریت طرح و مدیریت پرتفولیو، همچنین ابزارها، تکنیکها، چارچوبها و حتی متدولوژی ها مورد بررسی قرار گرفته اند. پس از بررسی بیش از صدها ابزار مورد مطالعه در مرور ادبیات، تعداد 14 ابزار به عنوان نمونه برای این پژوهش انتخاب شده اند. این ابزارها که می توانند به عنوان تکنیک و چارچوب نیز مورد استفاده قرار گیرند؛ در ادامه روند پژوهش مورد دسته بندی قرار گرفتند. بر اساس تحقیق انجام گرفته، دسته بندی ابزارها به تناسب استفاده آنها لایه های مدیریت طرح(حاکمیت، مدیریت، عملیات)؛ گامهای مدیریت طرح(شکل گیری، تبیین و تدوین، پیاده سازی، اجرا، نظارت)؛ حوزه های عملکرد مدیریت طرح(همسویی استراتژی، مدیریت منافع، مشارکت ذینفعان، حاکمیت طرح، مدیریت چرخه حیات)؛ فرآیندهای پشتیبان مدیریت طرح_حوزه های دانش مدیریت طرح(مدیریت ارتباطات، مدیریت مالی، مدیریت یکپارچگی، مدیریت تدارکات، مدیریت کیفیت، مدیریت منابع، مدیریت ریسک، مدیریت زمان، مدیریت محدوده) نیز مورد کنکاش قرار گرفته و در نهایت پیشنهاد استفاده از آنها در هر یک از مراحل مورد تحلیل واقع شده است. در این مسیر از نخبگان و صاحبان نظر نیز درخواست شده است تا یاری بخش این مطالعه باشند. نتایج این پژوهش در مطالعه موردی آن، شهر فرودگاهی امام خمینی(ره)، مورد ارزیابی قرار گرفته است.

ابزارهای مدیریت طرح ؛ مدیریت طرح ؛ لایه های مدیریت طرح ؛ حوزه های عملکرد مدیریت طرح ؛ گامهای مدیریت طرح ؛ فرآیندهای پشتیبان مدیریت طرح ؛ ابزارها و تکنیکها ؛ شهرفرودگاهی امام خمینی(ره)