شناخت ویژگی های حکمرانی شرکتی

امروزه حکمرانی مفهوم نسبتا جدیدی است. سیر تحولات دانش مدیریت همواره مبین تکامل در مواجهه با عدم قطعیت هاست.از میان مقوله های مرتبط با حکمرانی ، حکمرانی شرکتی یکی از مهم ترین موضوعاتی است که برخی مفاهیم حکومت سیاسی را به بستر اقتصادی می آورد و با جداشدن از مفهوم مدیریت به نوعی به چگونگی اداره کردن مدیران با توجه به تغییرات محیط داخلی و بیرونی سازمان ها می پردازد. حکمرانی شرکتی کنونی در واقع به چگونگی راضی نگه داشتن ذینفعان می پردازد. ذینفعان یک شرکت منتج از ماهیت شرکت و قرار داد مکنون در آن است.این قرار داد زمانی محدود به رابطه رسمی میان کارفرما(مالک) و نماینده(عامل) و هدف آن کسب سود در مکتب اصالت سود بود لکن با تشکیل شرکت ها با شخصیت های حقوقی بزرگ وسهامداران متکثر قلمرو بازی شرکت ها به مراتب گسترده تر و تاثیرات آنها بر اجتماع نیز عمیق تر شد لذا مفاهیمی چون ،مسئولیت های اجتماعی ، محیط زیست و کارکنان نیز در جرگه ذینفعان یک شرکت قرار گرفت و راهبری صحیح یک شرکت در واقع پرداختن منصفانه و عادلانه به تمام این مقولات جهت دستیابی به ارزش های مبتنی بر توسعه پایدار است.به نظر می رسددر کشور ما بنا بر عدم وجود اقتصاد رقابتی از دیر باز نهاد هایی چون شرکت ها از ابتدای تشکیل، وجوه و کارکرد های لازم را ندارند لیکن با توجه به اتفاقات اخیر در حوزه اقتصاد و امکان رهایی کشور از اقتصادغیر رقابتی، شرکت ها به عنوان مهم ترین ابزار خلق ارزش از پیش خود نمایی می کنند.این پژوهش در تلاش است نا با راه و رسمی کیفی به شناخت ویژگی های حکمرانی در شرکت های ایرانی بپردازد. بدین منظور ابتدا با سیری در ادبیات حکمرانی شرکتی به شتناسایی معیار های سنجیدن آن پرداخته و سپس به فرا خور حال مولفه هایی چون اقتصاد کشور،خصوصی یا دولتی بودن شرکت ها، ماهیت کار آنها، عضو سازمان بورس و اوراق بهادار بودن یا نبودن آنها و ...به تبیین مدلی جهت ارزیابی و به تبع آن ارزیابی چند شرکت توسط این مدل پرداخته است.بررسی ها نشان می دهد که در میان معیار های اصلی حکمرانی استفاده از حسابرسان خارجی از مهم ترین نقاط قوت شرکت ها و عدم شناخت مفاهیم جدید تر حکمرانی از نقاط ضعف شرکت های بررسی شده می باشد. لازم به ذکر است این نتایج از بررسی محدود چند شرکت بنا به دسترسی محققین انجام شده است و تعمیم نتایج یا استفاده آنها جای بررسی دقیق تری دارد.

Keywords:

حکمرانی , حکمرانی شرکتی , تحقیق کیفی , اصول حکمرانی , ساز و کار های حکمرانی