باقر پرج - دانشجوی کارشناسی ارشد عمران گرایش محیط زیست، موسسه آموزش عالی صنعتی مازندران، بابل

گسترش وتوسعه شهرنشینی جزء اساسی از پویایی جوامع انسانی است. شهرها به واسطه تغییرات در توزیع فضایی جمعیت و منابع، منعکس کننده ارتباط متقابل نواحی شهری و روستایی، بخش های اقتصادی، طبقات و گروه های اجتماعی هستند. این فرایند آثار و تبعات گوناگون مثبت و منفی را به همراه داشته است. از مهمترین این آثار منفی شهرنشینی به خطر انداختن محیط زیست، استفاده بی رویه از منابع و تهدید حیات بشر در آینده و پیامدهای منفی اجتماعی اقتصادی است. در جهت حل این معضلات مطالعات متعددی صورت گرفته و فرایند شهرنشینی در مناطق مختلف جهان از ابعاد و زوایای گوناگون مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. یکی از این ابعاد مبحث توسعه است که نظر و توجه بسیاری از محققان این عرصه را به خود جلب کرده است. به طور کلی میتوان مشخصات کلیدی پایداری شهری که غالباً در موضوع و اسناد بیان می شوند را برابری درون نسل ها، برابری بین نسل ها، حفاظت از محیط طبیعی،استفاده حداقل از منابع تجدید نشدنی، تلاش برای بقای اقتصادی و تنوع، جامعه خود اتکا، رفاه فردی واجتماعی و رفع نیازهای اساسی افراد جامعه ذکرکرد. رشد جمعیت جهان و رشد سریع فعالیتهای اقتصادی سبب فشار زیست محیطی برتمام نظام های اقتصادی اجتماعی وهمچنین باعث شده دورشدن شهرها از توسعه پایدار خودشده است. با وجود تلاش های انجام شده در زمینه ی توسعه پایدارشهری در دهه های پایانی قرن بیستم این مسأله هنوز هم یکی از مسائلی است که ذهن بسیاری از شهر سازان، معماران وبرنامه ریزان شهری را به خود مشغول کرده است .همچنین یکی از مهمترین نیازهای بشر در زندگی شهری توجه به مخاطرات زیست محیطی حاصل از فعالیت های خود می باشد .با توجه به این که در شهر های بزرگ علاوه بر رشد طبیعی جمعیت، قسمت زیادی ار جمعیت را مهاجران تشکیل می دهندروز به روز بر تعداد جمعیت شهرنشین افزوده می شود .نیاز به آب سالم و کافی، دفع صحیح فاضلاب، دفع صحیح زباله و توجه به آلودگی ها در شهر ها ضروری بوده که عدم توجه به مواردذکرشده می تواند پیامدهای ناگوار زیست محیطی رابه دنبال داشته که خود باعث به مخاطره افتادن شرایط جوامع بشری می گردد.

شهرنشینی،توسعه شهری،محیط زیست شهری،مدیریت توسعه