مرضیه موغلی - دانشیارو عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد لارستان

در قرن حاضر با توسعه روز افزون مناطق شهری و با افزایش بی رویه جمعیت )خصوصاً در کشورهای در حال توسعه( مسأله تولید پسماند و نیز دفع ومعدوم ساختن آن مورد توجه بیش از پیش قرار گرفته است. شهر به عنوان مجموعه ای که همه اجزای آن به صورت سیستماتیک به هم مرتبط اند مطرح است به گونه ای که اختلال در هر یک از اجزا سبب اختلال در کل سیستم میشود. موضوع زباله های شهری یکی از همین اجزا میباشد. افزایش جمعیت شهری در کنار تغییر الگوی مصرف باعث شده حجم سرانه تولید زباله افزایش زیادی داشته باشد. وجود هزاران تن مواد زائد شهری به همراه زباله های خطرناک بیمارستانی و صنعتی مشکلات عدیده ای را به وجود می آورد که اثرات منفی آن در ارتباط با سایر نظامهای موجود در شهر مورد بررسی و مطالعه قرار میگیرد. لذا یکی ازمهمترین مراحل مطالعاتی به موازات طراحی دفن زباله، مکان یابی و یافت محل مناسب دفن زباله است.ایلماز و همکارا ن او در مقالشان اشاره می کنند که زمین شناسی نقش ممتازی در انتخاب مکان دفن زباله داشته و به مطالعه نحوه ارزیابی ویژگیهای محیطی براساس زمین شناسی، هیدروژئولوژی و مهندسی زمین شناسی در شهر سیواس می پردازند )فرجی سبکبار، سلمانی ، فریدونی ، کریم زاده ، 89 )امروزه با توجه به اینکه دفن زباله بدون رعایت مسایل زیست محیطی تهدیدات زیادی را به محیط زیست وارد کرده است انتخاب مکان مناسب و مکان یابی برای دفن بهداشتی زباله ضروری است از سوی ذیگر مکان یابی و یافتن مکان بهینه دفن زباله یکی از مهمترین جنبه های مدیریت مواد زاید است.) خورشید دوست، عادلی . 1388 )بسیار پر واضح است که دفن غیر اصولی در محلهایی که فاقد معیارهای استاندارد ژئومرفولوژیک است به علت صدمه زدن به محیط زیست، بهداشت عمومی و زیبائی و نیز تأثیر منفی بر اراضی اطراف و البته عدم کنترل آلودگی ها روش قابل قبولی نیست و باعث ایجاد زیانهای جبران ناپذیری میشود. به همین سبب است که انتخاب محل مناسب جهت دفن زباله یکی از مهم ترین جنبه های مدیریت پسماندهای جامد و زائد شهری است که با توجه به ماهیت خود که به منشأتحول اشکال سطح زمین، فرآیندهای تشکیل آنها یا ترکیب مواد سازنده آن مربوط میشود در امر مکان گزینی زیست محیطی نقش بسزایی دارد چرا که عدم توجه به این مسائل در برنامه ریزی شهری به ویژه در امر مکان یابی مشکلاتی مانند سیل گیری، نفوذ شیرابه ها در آبهای زیر زمینی، آلودگی آبهای سطحی، قرارگیری بر روی اراضی ناپایدار )البته برای محل مورد نظر این مسأله وجود ندارد( و غیره را به دنبال دارد.