مولد اولیه، طرح مایه و ایده یابی در فرایند طراحی معماری

ایده ی اولیه در طراحی معماری با نامهایی نظیر طرحمایه، مولد اولیه و یا کانسپت مطرح میشود و یکی از ابتدایی ترین و همچنین مهم ترین مفاهیمی است که یک معمار بایستی با آن آشنا شود. درک مفهوم ایده اولیه در رشته عمل محوری همانند معماری همواره جزء نخستین گامهای ورود به این حرفه است. علیرغم اینکه تکیه بر ایده ی اولیه برای آغاز طراحی ممکن است شیوه ای نباشد که تمامی معماران برای شروع طراحی بدان قائل اند، ولیکن تاثیر چنین مفهومی در ذهن آنها به مانند جرقه ای برای شروع طراحی، انکارناپذیر است؛ چرا که با استفاده از آن به نوعی مسیر و فرایند طراحی تا حدی روشن و قابل پیش بینی میشود و این اتفاق برای موفقیت هرچه بیشتر یک طرح بسیار کارآمد است. از طرفی مفهوم ایدهی اولیه امکان رخداد خلاقیت را به همراه دارد و خلاقیت نیز از عوامل بسیار مؤثر در یک طراحی بدیع و در عین حال ایده آل است. بنابراین شناخت و درک مفهوم و چیستی ایده ی اولیه برای آغاز کار طراحی امری ضروری و لازم به نظر می آید. این تحقیق در پی آن است که ابتدا با شناخت مفهوم ذهنی کانسپت یا ایده اولیه، چگونگی دستیابی به آن و همچنین عوامل مؤثری که موجب تقویت و نزدیک سازی آن به واقعیت میشود را بررسی کند، تا بدین طریق به نحوه ی تبدیل آن به یک کالبد عینی و منسجم برسد. طبق مطالعات انجام شده در این زمینه، این نتیجه حاصل شد که ایده اولیه یک طرح بر دو عامل معمار و عوامل پردازنده طرح استوار است. در واقع ایده یا ایده های اولیه یک طرح به دو روش شکل میگیرند. یکی تحت تاثیر عوامل پردازنده طرح، بهینا صورت که ایده مرتباً اصلاح و محدود میشود تا زمانی که به یک ایده واحد و اصلی برسد. دیگری وابسته به تفکر و ذهن معمار، بدین ترتیب که معمار بدون در نظر داشتن عوامل پردازنده در ابتدای کار، ایده ای کلی در سر میپروراند و سپس با توجه به عوامل پردازنده آن را پخته، تکمیل و سرانجام عملی میکند.

Keywords:

مولد اولیه , طرح مایه , کانسپت , ایده یابی , فرایند طراحی معماری , خلاقیت