بررسی توسعه پذیری و تفکیک پذیری در مسکن سنتی و آپارتمانی (نمونه موردی: مسکن دزفول)

از دیرباز خانه برای انسان جلوهای از ارزشهای معنوی، فرهنگی و چیزی بیش از یک سرپناه بوده است. خانه فراتر از کالبد مسکن، دارای مفهومی متعالی و مقدس است و این کیفیت در تمامی جنبه های خانه و نحوه استقرار فضاها بطور کامل دیده میشود. حضور همزمان سه گونه فضای باز، نیمه باز و بسته و استقرار آنها در کنار هم با نسبتهای مشخص، ایجاد طیف گستردهای از فضاها را به دنبال دارد که با ترکیب و بسط فضا و همچنین در مواقعی تفکیک صحیح آنها باعث انعطاف پذیری فضا و پویایی شیوه زندگی میگردد. با توجه به اهمیت مفهوم توسعه و تفکیک در مسکن، هدف این پژوهش، مطالعه تأثیر این کیفیت بر بهبود عملکرد مسکن میباشد. پژوهش حاضر با در نظر گرفتن بسط فضایی و همچنین تفکیک فضایی صورت گرفتهاست. بر این اساس با رویکردی کیفی و به روشی توصیفی- تحلیلی با بررسی خانه های سنتی دزفول جلوه هایی از تفکیک فضاها، ترکیب فضاها بر اساس جایگاه فضایی آنها و همچنین بسط و گشایش فضایی به وجود آمده ارائه میگردد و در نهایت نمودی از این کیفیات در مسکن آپارتمانی امروزی مورد مداقه قرار میگیرد. رویه گردآوری اطلاعات، مبتنی بر مشاهدات میدانی و مصاحبه با ساکنان است. یافته های پژوهش نشان میدهد که در مسکن سنتی دزفول طیفی از بسط منظری و فضایی به همراه تجربه نور و سایه دیده میشود. همچنین در خانه های آپارتمانی بازشوهای نوری نقش بسزایی در بسط نوری و فضایی دارند.

Keywords:

مسکن , توسعه پذیری , تفکیک پذیری , بسط فضایی , بسط نوری.