بررسی تطبیقی شکل واندازه واحدهای کالبدی وتأثیر آن بر مورفولوژی شهری(مورد مطالعه: محله عباسقلی خان ،دروازه رشت ومحله یدی بوروغ)

درمطالعات مورفولوژی شهری، شناخت وضعیت سکونتگاه های شهری از طریق شکل واندازه واحدهای کالبدی از اهمیت ویژه برخوردار است. واحدهای کالبدی، شامل فضاهای باز و بسته در درون شهر هستند که در سالهای اخیر با تغییرات خود تأثیرات فراوانی بر مورفولوژی شهرها گذاشته است. شهر زنجان از جمله شهرهایی است که بافت محله های آن به ویژه محله های مورد مطالعه در سالهای اخیر از لحاظ کالبدی دچار دگرگونیهای فراوانی شده است. هدف پژوهش، بررسی تأثیر شکل و اندازه واحدهای کالبدی در محله عباسقلی خان، دروازه رشت و یدی بوروغ در مورفولوژی شهر زنجان است. این مطالعه به دنبال بررسی سیر تکامل بلوک و الگوی شکل گیری آن از زمان طرح اولیه تا کنون است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و روش گردآوری داده ها، اسنادی و میدانی است که برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار Excell و نرم افزار GIS برای سطح بندی واحدهای کالبدی و بررسی تطبیقی بین محله های مورد مطالعه استفاده شده است.یافته های پژوهش نشان میدهد که محله های عباسقلی خان، دروازه رشت و یدی بوروغ از نظر شاخص واحد کالبدی در یک سطح قرار ندارند به طوری که محله یدی بوروغ دارای بلوکبندی با تعداد قطعات بیشتری نسبت به دو محله دروازه رشت و عباسقلی خان است که این شاخص با دگرگونی خود در سالهای اخیر تأثیرات فراوانی را بر دیگر شاخص های مورفولوژی شهری از قبیل معابر گذاشته است. نتایج نشان داد که با توجه به مساحت و درصد شاخص واحد کالبدی (فضای باز وفضای بسته) در سه محله مورد مطالعه، محله یدی بوروغ با توجه به ارگانیک بودن، بیشترین نسبت را داشته و شاخص معابر کمترین تأثیر را نسبت به دو بافت دیگر در محدوده گذاشته است.

Keywords:

فضای باز , فضای بسته , واحد کالبدی , مورفولوژی شهری , زنجان