حسن جبر - دانشجوی دکتری رشته معماری دانشگاه تربیت مدرس تهران
افسانه زرکش - استادیار دانشکده هنر دانشگاه تربیت مدرس تهران

در سال های اخیر الهام گرفتن از طبیعت به عنوان بهترین طراحی، بیش از هر زمان دیگری مورد توجه معماران قرار گرفته است و پیشرفت های بسیاری در این حوزه اتفاق افتاده است. معماری بیونیک رویکردی است که برای خالقیت و نوآوری در طراحی های معماری از طبیعت الهام می گیرد و مسائل فنی معماری را از طریق الگوگیری از طبیعت حل می کند. این رویکرد دارای روش های گوناگونی است که در این مقاله کاربرد روش استفاده از مصالح طبیعی در سازه های تطبیق پذیر به عنوان یکی از معماری های هوشمند مورد بررسی قرار گرفته است. به این منظور با استفاده از روش تحلیلی-توصیفی، ضمن ارایه یک چارچوب تئوریک با در نظرگیری تعامل بین استراتژی های طراحی معماری انطابق پذیر و مصالح هوشمند، جایگاه کنونی روش استفاده از مصالح طبیعی در سازه های تطبیق پذیر نیز مورد بررسی قرار گرفته است. در نهایت با توجه به اینکه اهمیت مصالح هوشمند در معماری هوشمند و در نتیجه طراحی سازه های انطباق پذیر غیر قابل انکار است، اما برای استفاده از مصالح هوشمند بیونیک در این نوع طراحی ها، نیازمند تامین خصوصیات و ویژگی های مشخصی هستیم که خود یک چالش در تولید مصالح هوشمند بیونیک است. هر چند با توجه به اینکه طبیعت، منبع الهام پذیر بی انتهائیست، دستیابی به مصالح هوشمند بیونیک مورد نظر تنها نیازمند تحقیقات بیشتر است.

مصالح نوین – مصالح هوشمند – معماری هوشمند – معماری بیونیک – سازه های تطبیق پذیر