مارال صراف - دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تهران

مفهوم شهر عموما0 برای توصیف پدیده های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی به کار رفته است. جامعه شناس با پدیده های بسیار گوناگونی سر و کار پیدا می کند. شهر قبل از هر چیز تجمعی از جمعیت ها در گستره ای محدود است. فضایی صوری (پلان، ساختمان، شبکه های حمل و نقل) است که با مساعی ساکنان، عابران، شاغلان، کارآفرینان، مردان سیاست ساخته و پرداخته شده است. شهر با یک سری فضاهای از لحاظ اجتماعی افتراق یافته بر حسب شیوه زندگی و گروه بندی های اجتماعی متناظر است. با این وصف، عنصر اساسی شهر مجاورت مکانی است که امکان گسترش شبکه های اقتصادی و اجتماعی و کثرتی از روابط خدمت را فراهم می آورد (فیالکوف، .(1389:31آنچه ما در وهله نخست به آن نیاز داریم آگاهی و فهم بهتر از جهان است. می توانیم این طریق فهم را فهم پدیدار شناختی بنامیم. هایدگر پدیدارشناسی را مطالعه چیز بودگی چیزها می داند، یعنی اینکه چگونه چیزها از درون به یکدیگر می پیوندند و یکدیگر را انعکاس می دهند. (شولتز، .(1382:34در این مقاله به دنبال آن هستیم تا به بازیابی شهر از دیدگاه پدیدار شناسی بپردازیم و رابطه آن را با جامعه شناسی شهری در یابیم. برای درک این روابط لازم است تا به پرسش های زیر پاسخ دهیم:چه رابطه ای بین جامعه شناسی شهری و پدیدار شناسی وجود دارد که به وسیله آن می توان فضا را تعریف کرد؟چگونه می توانیم با دیدگاه پدیدار شناسانه، فضای شهری را تعریف کنیم؟

جامعه شناسی شهری، مکان، فضا، پدیدارشناسی