کشف حباب قیمت در بازار محصولات منتخب کشاورزی

در دهه های اخیر با توجه به افزايش روزافزون جمعیت کشورهای در حال توسعه، نقش کلیدی بخش کشاورزی در تأمین مواد غذايی و حفظ امنیت غذايی افراد آشکارتر شده است. گرچه اين کشورها نیز با برنامه ريزی در زمینه تولید محصولات کشاورزی و رصد بی ثباتی ها در بازار تا حدودی توانسته اند به امنیت غذايی و اقتصادی دست پیدا کنند. با اين حال گاهی اوقات برنامه ريزی ها طبق انتظار پیش نرفته و فرآيند تولیدبا مشکل روبرو شده است. يکی از مشکلاتی که پیامدهای آن در سطوح خرد و کلان اقتصادی ديده میشود، پیدايش حباب و نوسانات درقیمت محصولات کشاورزی است. در همین راستا اين پژوهش به منظور کشف حباب قیمت در بازار محصولات منتخب کشاورزی انجام شد .برای دستیابی به اين هدف داده های ماهانه مورد نیاز برای دوره دی ماه 1392 تا آذر 1398 شامل قیمت چهار محصول جو و ذرت تولید داخل و وارداتی به صورت سری زمانی از شرکت پشتیبانی امور دام کشور جمع آوری گرديد. برای شناسايی و کشف حباب قیمت در محصولات کشاورزی منتخب، از نسخه عمومی آزمون ديکی- فولر تعمیم يافته با کوچکترين کران بالا (GSADF) استفاده شد. بر اساس يافته های تحقیق، برای تمام محصولات مورد بررسی دو الی سه دوره ی حبابی شناسايی شد. نتايج همچنین نشان داد که بروز حباب قیمت در دوره ی مورد مطالعه از عواملی فراتر از اصول بازار نشأت گرفته است. با توجه به شرايط حاکم بر اقتصاد ايران مشخص شد که جهش نرخ ارز مهمترين عامل در پیداش رفتارهای حبابی بوده است. نظر به اينکه در دوره مطالعه اکثر حباب های قیمتی به دلیل نوسانات نرخ ارز رخ داده است، يکی از سیاستهای دولت می تواند کنترل نرخ ارز و نظارت بر آن باشد. بانك مرکزی نیز با اعمال سیاستهايی از جمله افزايش عرضه ارز، افزايش موقتی نرخ بهره سپرده ها، تعیین سقف مبادلات سرمايه ای و نظارت بر بازارهای آتی ارز، میتواند به کاهش نوسانات غیرمنتظره ارز کمك کند.

Keywords:

حباب قیمتی , اصول بازار , تغییرات قیمت , محصولات کشاورز ی