گلچهر پورمحمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد بیماری شناسی پردیس ابوریحان- دانشگاه تهران
نرگس فلاحی - استادیارگروه بیماری شناسی و حشره شناسی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
علی علیزاده علی آبادی - استادیارمرکزتحقیقات گیاه پزشکی کشور
فاطمه شهریاری - استادیارگروه بیماری شناسی و حشره شناسی دانشگاه زنجان

از مهمترین عوامل کاهش کمیت و کیفیت عملکرد درختان گردو، بیماریها و آفات متنوع آن است. یکی از مهمترین بیماریهای گردو، بیماری بلایت باکتریایی گردو میباشد. عامل آن باکتری Xanthomonasarboricola pv. juglandis است. عوامل محیطی مانند رطوبت، شبنم، دما، باران و حشرات نقش اساسی در ایجاد، تشدید، گسترش و انتشار این بیماری ایفا میکنند. گرمایش زمین که حاصل افزایش گازهای گلخانه ای در جو زمین است، از مهمترین معضلات بشر در گستره تغییرات اقلیمی برشمرده میشود که اکوسیستم های کشاورزی را تحت تاثیر قرار میدهد. در یک اکوسیستم کشاورزی تمامی اجزای تشکیل دهنده آن اعم از خاک، گیاه، میکروارگانیسمها) پاتوژنهای بیماریزا(، انسان، حشرات، علف های هرز و غیره با هم در ارتباط نزدیکی هستند و به صورت یکپارچه عمل میکنند، تغییرات اقلیمی تمامی سطوح اکوسیستمهای کشاورزی را تحت تاثیر قرار میدهد. از مهمترین اثرات تغییرات اقلیمی میتوان به تغییر رفتار بیمارگرها)پاتوژنها(، به ویژه بلایت گردو اشاره کرد. تغییرات اقلیمی)افزایش دما و دی اکسید کربن(، موجب تاثیر بر بیمارگرها)بلایت گردو(، گیاهان)میزبان( و ناقلین و در نتیجه موجب افزایش بی ثباتی در پاتوسیستم بیمارگرهای گیاهی میشوند . به احتمال زیاد پویایی و اپیدمی بیماری های گیاهی به ویژه بلایت تحت تاثیر تبعات مستقیم تغییرات اقلیمی مانند تغییر الگوی بارش، افزایش درجه حرارت و دیاکسیدکربن قرار می گیردو به طور غیرمستقیم به وسیلهی فاکتورهای مانند محصولات جایگزین شده و تغییر پراکنش و فعالیت ناقلین شکل می یابد. احتمالاً در نتیجه ی این تغییرات محدوده ی جغرافیایی، فراوانی نسبی عوامل بیماریزا، نرخ شیوع، مقاومت میزبان به بیمارگر، فیزیولوژی برهمکنش میزبان و بیمارگر، نرخ تکامل، سازگاری با میزبان و اثر بخشی اقدامات مدیریتی تغییر یافته و اپیدمی های خسارت زا افزایش می یابند.

اپیدمی بیماری، پاتوژن های بیماریزا، تغییرات اقلیمی، دی اکسیدکربن، دما