بررسی کیفیت پساب شرکت ذوب آهن اصفهان و اثرات آن بر خاک، آب و سبزیجات اراضی کشاورزی

تخلیه بی رویه فاضلابهای صنعتی به آبهای پذیرنده، اثرات زیانباری را به محیط زیست بویژه اراضی کشاورزی که با این آبها مشروب می شوند، وارد می سازد. از جمله مسائلی که اخیرا توجه عده زیادی از محققان و صاحب نظرات به مسائل زیست محیطی را جلب نموده است، وجود فلزات سنگین در پسابهای کاربردی و تاثیر آن بر خاکهای زراعی پذیرنده و گیاهان کشت شده در آن منطقه می باشد. هینزلی در این راستا اظهار می دارد که اگرچه دفع فاضلاب در زمین در حال حاضر از کمترین هزینه برخوردار است ولی اثرات سوء آن می تواند تجمع فلزاتی نظیر کروم، نیکل و کادمیم باشد که این عناصر در وهله نخست خاک را آلوده خواهند ساخت (1). در تایوان بسیاری از اراضی کشاورزی تحت ابیاری پساب صنعتی الوده شده و غیر قابل استفاده گشته آن. مقدار کادمیم در دانه برنج این مزارع بطور متوسط 2/5 میلی گرم بر کیلوگرم اندازه گیری شده است (10 و 11) . همچنین بیش از 40 درصد رودخانه ها در این کشور آلوده شده اند (11). نتایج بررسیها در یک تحقیق بر پساب صنایع نساجی شهر یزد نشان داد که غلظت هیج یک از عناصر Pb , Cd, Ni فراتر از حد مجاز نبودند بلکه محدودیت این پسابها شوری، pH و غلظت بالای برخی کاتیونها و آنیونها ذکر شده است (3). نتایج حاصل از بررسی دیگر پساب صنایع شهر یزد و اثرات آنها بر خاک و آب گیاه نشان داد کلیه پسابهای مورد بررسی جهت کاربرد در کشاورزی دارای محدودیت TSS, TDS, pH ، سولفات، کلر، بی کربنات و غلظت عناصر سنگین Cd , Cu, Zn بودند. در این تحقیق محدودیت آبهای زیر زمینی کلر، سولفات و بی کربنات ذکر شد. اما خاکهای تیمار شده دارای مواد آلی، ازت کل، فسفر قابل جذب و پتاسیم قابل جذب بالاتری نسبت به شاهد بودند و غلظت Zn, Cu, Cd فراتر از غلظت معمول و در دامنه غلظت بحرانی و غلظت عناصر Pb و Cr در دامنه غلظت معمول قرار داشته اند (4). در بررسی کیفیت پساب واحد صنعتی پلی اکریل مشخص شد این پساب دارای محدودیت های N-, TSS, TDS , SO42- , Cl, HCO3-, NO3 و غلظت عناصر سنگین Mn, Cr, Cd, Zn, Cu, Co, برای آبیاری است (5). بررسی کیفیت پساب کارخانه رنگرزی زهره نیز نشان داد این پساب جهت استفاده در آبیاری دارای محدودیت های N-NO3, HCO3, Cl-, TDS, TSS است (5).