نرگس ظریف یزدی - وکیل پایه یک دادگستری

کشورهای در حال توسعه از جایگاه و نقش ویژه ای در ساز و کار حل وفصل اختلافات سازمان تجارت جهانی برخوردارند.گرچه در روند رسیدگی این نظام با مشکلاتی نظیر هزینه هنگفت در زمینه های تبلیغاتی و علمی و نیز طرح دعوی در رکن حل و فصل اختلاف چه به عنوان خواهان و خوانده روبرو می شوند.کشورهای درحال توسعه انتظار داشتهاند که کشورهای توسعه یافته رفتار متفاوتی با آنها داشته باشند که این خواسته در بسیاری از وارد برطرف شده است . با وجود این در مواردی کشورهای در حال توسعه معتقدند برخورد مورد نظر متضمن ترجیح مفیدی نبوده است. ساز و کار حل وفصل اختلافات سازمان نیز به موجب تفاهمنامه مربوط به تشریفات و قواعد حاکم بر حل و فصل اختلافات از سویی مقررات ترجیح آمیزی را برای کشورهای درحال توسعه پیشبینی کرده و از سویی دیگر چالشهایی را پیش روی آنها قرارداده است. البته نباید فراموش کرد که فارغ از این ترجیحات و چالشها, ساز و کار مزبور منافعی را هم برای این کشورها در بر دارد .با بررسی دعاوی طرح شده در سازمان تجارت جهانی با توجه به حجم فزاینده درخواست کشورها از همه اقشار به خصوص قطب های مهم تجاری میتوان گفت که این واکنش, نشانه اطمینان اعضا به ساز و کار پیشرفته و متحول سازمان است. این مساله به تنهایی یکی از عوامل موفقیت نظام حل وفصل اختلافات سازمان تجارت جهانی است. البته ایرادات متعددی هم به روند کاری سازمان گرفته شده, از جمله از بین رفتن اجماع مثبت, مجاز نبودن رکن استینافی به بازگرداندن قضیه به مرجع رسیدگی و ... همچنین پیشنهاداتی هم برای بهبود روابط اعضا و روند کاری در رکن حل وفصل اختلاف سازمان تجارت جهانی پیشنهاد شده است.

کشورهای درحال توسعه ,سیستم حل وفصل اختلاف ,سازمان تجارت جهانی ,رکن استینافی