محمدعلی زکی - دانشیارجامعه شناسی دانشگاه امام حسین(ع)

بی شک یکی ازمهمترین رسالت های اساسی مسلمانان،»شناخت قرآن«است.قرآن میزان شناخت قرآن بوده و منبعی معتبروارزشمنددراین خصوص خواهدبود.بهترین،باارزشمندترین ومعتبرترین راه شناخت قرآن،ازطریقخودقرآن است.برجسته ترین تعریف ازقرآن،هماناشناختی است که خدواندمتعال درباره این کتاب عظیم آسمانی ارائه فرموده است.سزاواربودن ذات اقدس الهی درمعرفی قرآن،قابل مقایسه و سنجش با صلاحیت دیگران نیست.هیچ کس وهیچ چیزنمی تواند بهترازخودقرآن درباره قرآن اظهار نظرنموده وسخن بگوید.خداوندمتعال به طورگسترده،وسیع وروشن ابعادگوناگون کتاب آسمانی مسلمانان رامعرفی فرموده است.قرآن کریم کتابی معرفی شده است.معرفی قرآن کریم واختصاص آیات فراوان درقرآن،نشان ازاعجازقرآن دارد.هدف مقاله حاضرشناخت قرآن به منزله فرستاده رب العالمین(بررسی آیات مشابه باتکیه برتناسب آیات وبراساس تفسیرالمیزان)خواهدبود.یافته های پژوهش بیانگرآن بوده که قرآن ازسوی»رب العالمین«نازل شده است.این مهم نشان ازآن داردکه قرآن کتاب تربیت بوده وهم چنین پیام آن جهانی(جهان شمولی قرآن)است.بازخوردالهی بودن قرآن درسائرمشخصات اساسی قرآن هم چون اهداف قرآن،اوصاف قرآن،،معارف ومحتویات قرآن واعجازقرآن تجلی می یابد.بررسی مبداءنزول(فرستنده قرآن)یکی ازعناصرشش گانه شناخت قرآن اززبان قرآن درنظرگرفته شده است.براین اساس پژوهش نشان دادکه31آیه قرآن اختصاص به معرفی صفت پروردگاری خداوندبه منزله فرستنده قرآن شامل شش دسته آیات»من رب العالمین5آیه،من ربک11آیه،من ربکم8آیه،من ربهم2آیه،من ربنا2آیه و سائر تعابیر3آیه شناسایی گردید.آیات موردبررسی پژوهش درپنج سوره قرآن بوده اندوباتوجه به تناسب آیات درمجموع شامل27آیه شمارش گردیدندوبراساس دانش آیات مشابه درسه بخش دسته بندی ونکات تفسیری براساس تفسیرالمیزان استخراج وبررسی شده اند.نتایج نهایی درباره معرفی آیات پنجگانه»قرآن به منزله فرستاده رب العالمین«عبارتندازبیان چهارویژگی قرآن وتحدی قرآن(سوره یونس)،اثبات حقانیت وهدف قرآن وهم چنین معرفی مقام ربوبیتی خداوند دردو سطح خلقت هستی وخلقت انسان(سوره سجده)،جامع ترین والبته کوتاه ترین آیات حوزه قرآن شناسی(سوره شعراء)وبیان سوگندوجواب سوگنددرباره عظمت قرآن(کریم)وهم چنین قرآن قول رسول کریم (پیامبراسلام (ص) )ومعرفی ویژگی هاومشخصات قرآن(آیات دوسوره واقعه وحاقه)

قرآن شناسی،مبداءنزول،خداوندرب العالمین،تفسیرالمیزان،آیات مشابه