رسول ولیزاده - کارشناس ارشد آب زیرزمینی
بهروز یعقوبی کیکله - کارشناس ارشد آب زیرزمینی
حسن موسیوند - کارشناس دفتر مطالعات همدان

پدیده فروچال Sink hole یا فروکش نمودن قسمتی از زمین که گاهی بصورت ناگهانی و بعض ی اوقات  با عمق قابل توجه رخ می دهد . چند سالی است که توجه مسئولین و کارشناسان ذیر بط را بخصوص در استان همدان بخود جلب نموده است . نگرانی وقوع این پدیده در مناطقی که امکان بروز خسارات مالی و حتی جانی محتمل است بر حساسیت کار افزوده است.از دیدگاه علم زمین شناسی وقوع این پدیده نیز در زمره حوادث غیرمترقبه و البته طبیع ی همچون زلزله ، رانش زمین و ... می باشد . پدیده فروچال از جمله مشخصه های مناطق آهکی است که علت العلل بروز آنها در وهله اول به ماهیت لیتولوژی سنگ بستر برمی گردد . و در گام بعدی ، نوسانات آب زیرزمینی در دل آهکها را عامل تشکیل آنها دانست. مشاهده فروچال در کوهستانهائی از جنس آهک (ارتفاعات گرین مشرف به شهرستانهای نهاوند و بروجرد و یا ارتفاعات طاقبستان و بیستون در کرمانشاه تا مناطق مسطحی چون دشت کبودرآهنگ و فامنین و ... در ایران و یا در بسیاری دیگر از نقاط دنیا (سایت های علمی – اینترنت) میسر است