سعید مختاری - کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم شناسی، ریز، ایران

فرد تحت تاثیر اختلالاتی که از فرایند آن نا آگاه است مرتکب جرم می شود. از وجوه تمایز مسئولیت مدنی و کیفری شرط عنصر روانی در اثبات عنوان مجرمانه می باشد که پس از احراز آن وثبوت جرم باید قالبت انتساب جرم مورد بررسی قرار گیرد تا بتوان او را از نظر کیفری مسئول شناخت که در بررسی موارد اکراه و اضطرار این شبهه حوادث می گردد که عدم مسئولیت کیفری این گروه بدلیل فقدان عنصر روانی (اراده، قصد، تقصیر) بوده یا اهلیت جزایی آنها مخدوش می باشد. هدف پژوهش این است که تاثیر اختلالات روانی بر مسئولیت کیفری مجرمان را در قوانین جدید جزایی تبیین و چگونگی مسئول دانستن بیماران روانی در ارتکاب جرم را بررسی کند. روش تحقیق حاضر توصیفی تحلیلی است که در ابتدا به توصیف مفاهیم پژوهش پرداخته و سپس با استفاده از این اطلاعات بدست آمده از قانون مجازات اسلامی و قانون آیین رسی کیفری و آرا و تصمیمات دادگاه ها، به تحلیل آنها پرداخته است. یافته ها نشان می دهد برای احراز عنصر روانی، وضعیت ذهنی شخص مرتکب باید در نظر گرفته شود. در نظر قانون گذار ایران مجنون کسی است که قوه تمییز و یا اراده در آن زایل شده باشد بنابراین جنون را اخص از اختلال روانی دانسته و همه افراد مبتلا به انواع اختلالات روانی، مجنون تلقی نمی شوند و تنها کسی که قوه تمییز یا اراده نداشته باشند در نظر قانون گذار سال 1392 مجنون محسوب می شوند.

اختلالات روانی، جرم، مسئولیت کیفری، مجرم، جنون