سیدمحمدحسن میرداماداصفهانی - کارشناس ارشد حقوق بین الملل ، دانشجوی دکتری حقوق بین الملل عمومی دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشگر دینی، پژوهشگر فضای مجازی ، پژوهشگر حقوق فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) Information and communications technology

یکی از الزامات «حقوق شهروندی» مصرح در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، و در اسناد حقوق بشر، «حق دسترسی عادلانه به دادرسی» برای همه شهروندان است بطوریکه شهروندان و مقیمین یک کشور (مهاجرین، گردشگران) و حتی اشخاص خارج از کشور ، که دعوی یا شکوائیه ای دارند ، بتوانند به راحتی برای احقاق حق خود ، به انواع محاکم اداری یا قضائی دسترسی داشته باشند .در زمان های گذشته ، نیازمند آن بود که «مجتمع های قضائی» در نزدیک ترین مکان به مردم تاسیس شود و دادگاه ها ازنظر فیزیکی، در دسترس عامه مردم باشند ، با ظهور «اینترنت» و خصوصاً پدیده «موبایل»، مفهوم جدیدی در حق دسترسی مطرح شده ، که عبارت است از «دادگاه همراه»، همچنان که از «دولت همراه» به جای «دولت الکترونیک» سخن گفته می شود و «بانکداری همراه» امروزه تبیین شده و عملیاتی گردیده است.در «حق دسترسی عادلانه» نکات فراوانی است که تعدادی از آن ها با «هوش مصنوعی»، قابل انجام است از جمله «بی طرفی قاضی» و «کاهش هزینه ها» و «کاهش زمان دادرسی» چنانچه با بهره وری از این تکنولوژی اقدام شود ، بخش وسیعی از مشکلات مردم ، به سرعت حل خواهد شد و هر شخصی در هر کجا ، خواسته ای را داشت ، بلافاصله می تواند طرح «دادخواست» نموده و در عادلانهترین وجه ، و کوتاه ترین زمان ، منجر به صدور حکم شود.توجه به این نکته ضروری است که ضمن استقبال از تکنولوژیهای به روز ، لازم است با دقت ، و مرحله به مرحله وارد شد و در این زمینه ، از دادرسی پرونده های آسان ، کوچک ، کمهزینه و بدون پیچیدگی ، اقدام کرد و سپس آن را طی سال های مختلف ، به بقیه موارد گسترش داد . طبعا بخشی از پرونده ها،حد اقل در شرایط کنونی ، فقط ، هوش انسانی می تواند آن را حل و فصل کند ، اما هم تکنولوژی هوش مصنوعی پیشخواهد رفت و هم دانش بهره وری قضات ، بیشتر خواهد شد و با تلفیق «قاضی، هوش مصنوعی» با سرعت و دقت ، پرونده های پیچیده حل می شود.زمان دادرسی ، کاهش هزینه دادرسی

هوش مصنوعی ، حق دسترسی به دادرسی عادلانه ، قضاوت همراه (موبایل)، کاهش