تحلیلی بر رابطۀ ریشهشناسی تاریخی مصلحت و چندمعنایی «رزق» در صحیفۀ سجادیه
Publish place: Mishkat Journal، Vol: 38، Issue: 3
Publish Year: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 231
This Paper With 24 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_MISHKAT-38-3_002
تاریخ نمایه سازی: 4 آذر 1399
Abstract:
«رزق» در نگرش عرفی و کاربردهای روزمرۀ خود به مفهوم امور مادی است که عاید انسان میشود. در این رویکرد، بیش و کمِ روزی نیز با مصلحت خداوند گره میخورد، بدینسان که او هر که را بخواهد، مطابق مصلحت خویش روزیِ بیشتری میبخشد. این امر، شبهاتی را دربارۀ چگونگی تقسیم روزی برای هر فرد در اذهان القا میکند. از این رو، تشریح مفهوم مصلحت نزد عموم از دیرباز و شناخت ریشۀ آن در زبانهای باستان و زبان عرب، برای تبیین دقیقتر رابطۀ معنای عرفی آن با تقسیم روزی به بندگان راهگشا خواهد بود. از دیگر سو، بررسی موارد کاربرد «رزق» در متون دینی اسلام نیز برای ایضاح رابطۀ یادشده، نافع مینماید. از جملۀ این متون میتوان به صحیفۀ سجادیه اشاره کرد که در قالب دعا، طیف گستردهای از معانی، شامل امور مادی و معنوی گوناگونی را برای «رزق» در بافتهای مختلف و با همآیندهای متفاوت، به کار برده است. از این رو، در پژوهش حاضر، ابتدا مفهوم عرفی مصلحت با تکیه بر روش ریشهشناسی تاریخی این کلمه بازخوانی شده، سپس به رابطۀ میان معانی گوناگون رزق در صحیفۀ سجادیه و مصلحت خداوند در تقسیم آن با روش توصیفی _ تحلیلی پرداختهایم. یافتههای این پژوهش، بر این امر اذعان دارد که مصلحت الهی در تقسیم روزی، یعنی خداوند انواع و مصادیق مختلف و متعدد رزق را برای ارتقای بندگان به موقعیت بالاتر به ایشان اعطا مینماید و با لحاظ شرایط، یک مصداق از آن که لزوماً مادی نیست، جایگزین مصداق دیگر میشود تا نیل به تعالی برای فرد موردنظر محقق گردد.
Keywords:
Authors
محمد شعبانپور
استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه علامه طباطبایی تهران دهکده المپیک
فرشته کوئینی
دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه علامه طباطبایی
زهرا بشارتی
دانش آموخته دکترای علوم قرآن و حدیث دانشگاه علامه طباطبایی مدرس دانشگاه علامه طباطبایی
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :