ناهمسانی اصول انگیزش در منظومه معرفتی قرآن و پارادایم غربی آن

اصول «انگیزش» از مباحث مهم روان‌شناسی است که در علوم تربیتی، روان‌شناسی، مدیریتی و ... کاربرد فراوان دارد. انگیزه عاملی است که سبب ایجاد، تقویت و یا جهت دادن به رفتار انسان می‌گردد. اصول انگیزش، قواعدی است که مفسر انگیزه‌هاست. این اصول از نگاه قرآن و روان شناسی نو، به دلیل اختلاف مبانی تا حدودی متمایز می‌باشد و دارای آثار و پیامدهای متفاوتی نیز خواهد بود. در این مقاله، تأثیر مبانی هستی‌شناختی و پیامدهای آن در مبحث «اصول انگیزش» از دیدگاه قرآن و غرب، با روش تحلیلی_ تطبیقی بررسی گردیده و ضمن نقد دیدگاه غرب، به تبیین اصول انگیزشی مستنبط از قرآن، پرداخته شده است. این تحقیق نشان می‌دهد بر اساس مبانی غربی، سه اصل «لذت‌طلبی، تعادل‌حیاتی و خودشکوفایی» شاکله نظام انگیزشی غرب را تشکیل می‌دهد، و طبق مبانی قرآنی، چهار اصل «میل به جاودانگی، لذت‌طلبی، شکرگزاری و کمال‌جویی» مبیّن انگیزه‌هاست. همچنین آثار و پیامدهای نمونه انگیزشی غربی با قرآنی، متفاوت است که برخی از تفاوت‌ها را بیان نمودیم.

Keywords:

اصول انگیزش , مبانی معرفتی قرآن , پارادایم غربی