الهه نوروزی کیا - کارشناس ارشد معماری، دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه سوره، تهران، ایران
سیده الهام باشتنی - کارشناس ارشد معماری، موسسه آموزش عالی علاالدوله سمنانی، گرمسار، ایران

اجرای طرح نوسازی بافت های فرسوده، در سال های اخیر به یکی از مهمترین راهبردها و برنامه های شهرداری تبدیل شده است. این پدیده ضمن داشتن مزایای متعدد، می تواند اثرات منفی بر شاخص های کیفیت زندگی و به ویژه «هویت محله ای» داشته باشد. پژوهشگران در این پژوهش با بررسی اثرات نوسازی بر حس تعلق محله ای می کوشند تا از این منظر، اثرات نوسازی بر حس تعلق ساکنان مجتمع مسکونی هزاردستگاه واقع در منطقه 16 تهران را موردبررسی و تحلیل قرار دهند. پژوهش مبتنی بر روش تحقیق توصیفی - تحلیلی است که در دو مرحله صورت گرفته است؛ در مرحله اول حس تعلق ساکنان سنجیده می شود و در مرحله دوم تأثیرطرح نوسازی بر حس تعلق مورد بررسی قرارمی گیرد و در نهایت فرضیه های پژوهش با استفاده از آزمون t-test تک نمونه ای مورد بررسی و تحلیل قرارگرفته است. داده های موردنیاز با استفاده از ابزار پرسشنامه در میان 115 نفر از ساکنان 65 - 25 سال به دست آمده است که به مدت حداقل 10 سال در مجتمع مذکور زندگی کرده اند. یافته های این تحقیق نشان می دهد که در میان شاخص های مطرح شده در پژوهش، عوامل اجتماعی، ادراکی، اقامت طولانی، آرامش و عضویت شاخص های تأثیرگذار در حس تعلق ساکنان هستند و نوسازی برعوامل کالبدی و عضویت تأثیر زیادی داشته است. در مجموع نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که اجرای طرح نوسازی در محلة هزار دستگاه تأثیر چندانی در میزان حس تعلق ساکنان این محله نداشته است.

نوسازی بافت های فرسوده، هویت محله ای، حس تعلق به مکان، مجتمع هزاردستگاه نازی آباد