قویمی و متن گرایی

بررسی برخی از نوشته­های مهوش قویمی در دانشگاه و محیط غیردانشگاهی نشان می­دهد که او به رویکردهای متن­گرا اهمیت ویژه­ای می­دهد. برخلاف بسیاری از کتاب­ها که تنها به بازگویی و شرح نظریه­ها بسنده می­کنند، قویمی در سه کتاب شعر نو در بوتة نقد، آوا و القاء و گذری بر داستان­نویسی فارسی،پس از شناساندن اندیشه­های صورت­گرایی روسی و ساختارگرایی فرانسوی به هم­سخنانش، برای اثبات کارآمدی­­شان در پژوهش­های ادبی، از آنها در بررسی و واکاوی انواع متفاوتی از متن­های ادبیات فارسی بهره می­گیرد. جستار پیش رو می­کوشد تا افزون بر نحوة به­کارگیری قویمی از رویکرد متن­گرا در تحلیل متن­های فارسی، خاستگاه و پیامدهای این رویکرد را نیز واکاوی کند. گرچه قویمی در تحلیل شعرها و رمان­های فارسی به­مدد رویکرد متن­گرا درست عمل می­کند، اما گاه برخی از مبانی بنیادین آن را از جمله پرهیز از داوری و ارزش­گذاری و هم­چنین دوری جستن از ملی­گرایی در بررسی ادبیات زیر پا می­گذارد. پیوند عاطفی او با رویکرد متن­گرا، چه در بخش نظری، چه در بخش عملی، چنان ژرف است که او نمی­تواند به سنجش درستی از این رویکرد دست یازد.

Keywords:

قویمی , متن‌گرایی , صورت‌گرایی , ساختارگرایی , زبان‌شناسی , تحلیل ادبی