فرهاد رجبی - دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه گیلان

نقد ادبی یکی از شاخه‌‌های پژوهشی در حوزة ادبیات است و از دیرباز توجه خاصی به آن شده و همواره به‌‌منزلة راه‌کار و معیاری برای تحلیل، ارزش‌گذاری، و تصحیح متون ادبی به‌کار رفته است. امروزه، با‌توجه‌به گستردگی و تنوع تولیدات ادبی این شاخه از دانش بشری می‌‌کوشد از بیش‌تر یافته‌‌های علمی برای تقویت توان و تسلط خود در انجام وظایف محوله استفاده کند. نکتة بدیع این‌که، آثار نقدی نیز هراز‌گاهی درمعرض نقد و ارزیابی واقع می‌‌شوند. به همین منظور، مقالة حاضر بر آن است تا با خوانشی تحلیلی ـ انتقادی، یکی از کتب نقدی در حوزة زبان و ادبیات عربی را بررسی کند. از‌این‌رو، کتاب دراساتٌ فی الأدب العربی الحدیث، نوشتة محمد مصطفی هداره، برگزیده شد تا ضمن ارائة گزارشی مختصر از محتویات کتاب در دو مقولة شکلی و محتوایی به مواضع قوت و ضعف آن اشاره شود. نتایج نشان می‌‌دهد که کتاب حاضر دربردارندة اطلاعاتی مفید است و با‌توجه‌به پرداختن به دو بخش شعر و نثر گستردگی مطلوبی دارد، اما به‌نظر می‌رسد به‌دلیل نداشتن روشی علمی در نقد و رعایت‌نکردن برخی اصول پذیرفته‌شده در این حوزه، به بازبینی و اعمال تغییرات اساسی نیاز دارد.

نقد ادبی, شعر و نثر معاصر, محتوا, هداره