مرتضی همتی - پژوهشگر دکتری معماری منظر، دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، ایران.

روستا، محصول امتزاج عناصر طبیعی و مصنوع بر پایة معیشت است و از فرهنگی یکپارچه تبعیت می‌کند. شکل‌گیری ارگانیک خانه‌های روستایی با مصالح بوم‌آورد، در هر پهنه از جغرافیای ایران منجر به شکل‌گیری گسترة وسیعی از مناظر روستایی از جنوب تا شمال و شرق تا غرب شده است، به گونه‌ای که می‌توان برای هریک ویژگی‌های متمایزی برشمرد که منجر به شناخت و ادراکی متفاوت از دیگری می‌شود. فرهنگ به عنوان مؤلفه‌ای غیرفیزیکی، با ایجاد تأثیرات فیزیکی در روستا، منجر به تنوع گستردة منظر روستا می‌شود. همچنین جغرافیای متنوع مانند پوشش گیاهی، جانوری و آب‌وهوا، تأثیر مستقیم بر شیوۀ زندگی روستاییان و سرزمین داشته و شکل منحصربه‌فردی از «منظر روستایی» را به وجود می‌آورند. اقتصاد گردشگری به عنوان مفهومی نوین در پایداری و گسترش روستاها، امروزه به یکی از مهم‌ترین مباحث مرتبط با مفهوم روستا بدل شده ‌است. گردشگری روستایی با خوانش و تعمیق در فرایندهای منظر روستایی، به انتقال و گسترش تجربیات ادراکی ساکنین روستا به گردشگران، کمک می‌کند. این نوشتار درصدد است با معرفی وجوه متفاوت مفهوم روستا، به تبیین منظر روستایی -به عنوان نقطۀ اتصال طبیعت و زندگی اجتماعی- از نگاه گردشگری پرداخته و با ارائة الگویی شناختی، مهم‌ترین مؤلفه‌ها در شناخت گردشگری روستایی جهت آشنایی گردشگران را تعیین نماید.   جهت شناخت گردشگران معین سازد.

روستا, منظر روستا, گردشگری روستایی, طبیعت, فرهنگ