خوانش انتقادی بازنمایی تصویری «نبرد چالدران» در کاخ چهلستون اصفهان

        نبرد تاریخی چالدران، بارها در قالب متون مکتوب و تصویری بازنمایی شده­است. یکی از شناخته شده­ترین این بازنمایی­ها دیوارنگاره­ایست که در تاریخ 1210 ه.ق –سال تاجگذاری آقا محمدخان قاجار- بر دیوارکاخ چهلستون اصفهان نقش شد. قاجاریه از بازتولید این روایت در جهت مشروعیت بخشی به حکومت خود و تثبیت قدرت نوپای قاجاری بهره برد. اما پیش­تر در عصر صفوی این نبرد که شکستی سنگین را برای ایران در پی داشت، به نمادی از افتخار ملی بدل شده بود. در این پژوهش به دنبال فهم چگونگی فرایند تبدیل یک شکست به افتخاری میهنی، نمونه­های بسیاری از روایات چالدران، از دوران قاجار تا نزدیک ترین روایت به تاریخ وقوع آن در 920 ه.ق، پیگیری و بررسی شد. در آخر خواهیم دید که، قاجاریه در بازتولید روایت چالدران در این تابلو مفهومی را مصادره به مطلوب نموده که پیشتر صفویه آن را برساخته و در میان مردم رواج داده بوده­است.

Keywords:

واژگان کلیدی: نبرد چالدران , کاخ چهلستون اصفهان , مصورسازی تاریخ , قاجاریه , صفویه