محمد شورمیج - استادیارگروه تاریخ دانشگاه پیام نور

چکیده  در بررسی چگونگی شکل‌گیری یک حکومت ،نحوه‌ی قدرت گیری مؤسس آن سلسله بسیار مهم و تأثیر گذار است. هدف اصلی پژوهش مذکور،بررسی نقش گیلان در روند قدرت‌گیری شاه اسماعیل اول برای تصاحب سلطنت صفوی است که کمتر مورد توجه محققین قرار گرفته و از این حیث  دارای اهمیت و نوآوری است. عواملی چون شرایط جغرافیایی و مذهبی گیلان، طریقت زاهدیه و نقش حاکم محلی آل کیا میرزاعلی کارکیا و بزرگان منطقه تالش در این امر تأثیرگذار بوده است. یافته‌های پژوهش بیانگر این است موقعیت طبیعی گیلان نقش مهمی در ادامه حیات و فعالیت سیاسی اسماعیل میرزا و طریقتش داشته است. همچنین طریقت زاهدیه ، حمایت و تلاش‌های میرزاعلی کیا  و بزرگان منطقه از جمله تالشی ها از اسماعیل میرزا و همراهانش در مقابل آق‌قوینلوها، نقش مؤثری در پیشبرد اهداف سیاسی وی و در نهایت فتح اردبیل و تبریز داشته است. 

کلید واژه : موقعیت جغرافیایی گیلان, اسماعیل میرزا صفوی, میرزا علی‌کیا, طریقت زاهدیه, تالشی ها