حمید علی الهی - استادیار، گروه مهندسی عمران، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران
پیمان محمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد، ژئوتکنیک، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران

با افزایش چشمگیربهای زمین در شهرهای کشور، موضوع بهره برداری حداکثر از راضی شهری مورد توجه مالکان قرار گرفته است و به همین علت، موضوع بهره برداری حداکثری از قطعات زمین مطرح شده است. محبث حفاظت از پایدارسازی گود و ساختمان های موجود در مجاورت آن، همواره یکی از مهمترین مشکلات و دغدغه های موجود در علم مهندسی عمران به شمار می آید. به تانوجه به این که عدم انتخاب روش های مناسب به منظور حفاظت گودها، منجر به خسارت جبران ناپذیری شده و مخاطرات به وجود آمده ناشی از نشست های احتمالی و تقلیل ظرفیت باربری و تغییر مکان های جانبی، موجب خسارت جدی خواهد شد، لذا نحوه ی گودبرداری و پایدارسازی دیوارهای گود در محل احداث جزء بنیادی ترین مسائل در ساخت سازهای بزرگ می باشد. روش های متنوعی برای پایدارسازی گودها وجود دارد، از جمله این روش ها می توان به روش نیلینگ، انکرینگ، مهارف خرپایی، میخ کوبی و روش جزیره ای اشاره کرد. لذا در پژوهش حاضر، مدل سازی عددی پایدارسازی گودها به روش جزیره ای در محیط نرم افزار پلکسیس انجام شده است. به همین منظور 18 حالت مختلف مدل سازی شامل متغیرهای فاصله مهارهای جزیره ای (5، 10 و 15 متر)، عمق نفوذ شمع (1، 2 و 4 متر) و مقطع مورد استفاده به عنوان مهارجزیره ای (IPE12 و IPE16) مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج مطالعه نشان می دهد، با افزایش فاصله ی مهارها، جابجایی افقی و تنش ایجاد شده در خاک جداره گود، افزایش یافته و دوران شمع نفوذی کاهش می یابد. همچنین افزایش ابعاد مقطع شمع، سبب کاهش جابجایی افقی و تنش ایجاد شده در خاک شده و میزان دوران شمع را نیز کاهش می دهد. همچنین نتایج مطالعه نشان می دهد، افزایش ارتفاع شمع، باعث کاهش تغییر مکان و تنش ثبت شده در خاک می گردد. این روند کاهشی در مورد شمع های با ارتفاع بیش تر، محسوس تر است. در حالت کلی براساس دو معیار کنترل تنش و کنترل تغییر مکان، مطلوب ترین حالت مدل سازی گود، مربوط به سناریوی شماره 16 (فاصله مهار 5 متر، عمق نفوذ شمع 4 متر و IPE16) و نامناسب ترین حالت مدل سازی گود، مربوط به سناریوی شماره 3 (فاصله مهار 15 متر، عمق نفوذ شمع 1 متر و IPE12) می باشد.

پایدارسازی گود، روش جزیره ای، تغییر مکان، توزیع تنش، دوران شمع، پلکسیس